Welke musicus wil nu niet zijn muzikale prestaties op een hoger plan krijgen? In de drang naar perfectie proberen professional en amateur van alles uit om het volgende niveau te bereiken. Dure cursussen bij de meest beroemde docenten worden gevolgd. Nóg meer uren wordt geoefend. Soms ligt de verbetering echter voor het oprapen, kost het niets en komt de oplossing uit een totaal onverwachte hoek. Bijvoorbeeld via een dokter. Zeventig procent van de professionele musici kan op jaarbasis twee weken niet spelen vanwege klachten. In mijn dagelijks werk met geblesseerde musici zie ik dat blazers en niet-blazers na afloop van de behandeling vaak beter spelen dan ooit. Alleen vanwege het feit dat ze voor het eerst krijgen uitgelegd hoe je het lichaam moet inzetten om tot een optimale prestatie te komen. De meeste muzikanten hebben van hun leraren geleerd hoe ze hun instrument moeten bespelen. Vaak gebaseerd op eeuwenoude theorieën. Maar klopt deze kennis wel vanuit het gezichtsveld van de dokter?
Deel 1 van deze serie artikelen over het verbeteren van muzikale prestaties gaat over het grote belang van een goede warming-up. Elke amateursporter, zelfs in het vijfde bierelftal van een voetbalclub, weet dat elke wedstrijd of training begint met inlopen. Hoe is het mogelijk dat er vrijwel geen enkele muzikant dit toepast? Als dokter hoor ik de meest bizarre verhalen op dit vlak. Zo wordt rekken aanbevolen als warming-up. Maar rekken verhoogt juist de kans op blessures en vermindert de spiercontrole.
Bij warming-up heb ik het over een warming-up zonder instrument. Dat kan in twee minuten op twee vierkante meter zonder dat u aan het eind staat te hijgen. Een korte uitleg. Een warming-up is nodig om je lichaam op te warmen voor een prestatie. Daarvoor is het nodig dat niet alleen de kleine spieren in je hand en onderarm worden opgewarmd, maar juist de grote spieren. Deze moeten het lichaam overeind houden en de handen/onderarmen goed boven het instrument positioneren. Bij rustig inspelen op het instrument worden de grote spieren niet opgewarmd. Tijdens het musiceren hebben ze dan de neiging om te verkrampen. Doe daarom een gerichte en korte warming-up van de schoudergordel, bovenbenen en rug. Dit kan door de armen als een soort molenwiek tien keer naar voren en tien keer naar achteren te draaien in het schoudergewricht (op souplesse), de armen voor en achter langs het lichaam te zwaaien zodat de hele rug geactiveerd wordt en tot slot beurtelings op één been de knieën (in stand) tien tot twintig keer tot een hoek van negentig graden op te trekken. Hiermee wordt ook de balans bevorderd en de ademhaling gestimuleerd hetgeen van belang is voor een goede embouchure zonder bibbernoten.