fbpx

Inspiratie

by

' Hoe...komt een idee ooit tot stand, hoe kan zo'n gedachte ontstaan?' Dat zong Mathilde Santing..
Zelf kreeg ik de afgelopen dagen een paar keer de vraag waar ik de 'inspiratie' vandaan haal om toch steeds 'hetzelfde' te doen: sinterklaasliedjes, kerstliedjes met leerlingen, kerstmuziek dirigeren etc..
Ik besloot er mijn blog van deze week aan te wijden.

Laat ik voorop stellen dat ik mijn werk nooit saai vind! Ik ervaar steeds 'hetzelfde' doen niet als saai. Nee, want iedere leerling is anders, dus de aanpak moet daardoor ook steeds anders zijn.. En dat houdt het nou juist interessant voor mij. Ik blijf zelf leren door mijn leerlingen en orkestleden te zien zoals ze zijn. Soms moet je hen letterlijk op sleeptouw nemen, soms kun je ze beter zelf op ontdekkingstocht laten gaan. Soms is het letterlijk less is more als je als dirigent bijna niks aangeeft, de andere keer sleep je muzikanten er met gebaren helemaal doorheen.

Mijn slogan 'muziek op maat' impliceert ook dat ik mijn aanpak steeds aanpas aan de behoefte van mijn leerlingen/orkestleden. En daarmee blijft het voor mij altijd interessant en leerzaam werk!

Doe je dan nooit inspiratie op? 
Jazeker wel! Ik lees boeken over inspirerende musici, over de werking van het brein, de invloed van muziek op ons bestaan. En ik bezoek concerten! Afgelopen week bezocht ik zelfs 2 top-concerten!

Op zondag genoot ik met volle teugen van het Nederlands Blazers Ensemble die de Gran Partita van Mozart ten gehore brachten. In de voorbeschouwing vertelde Bart Schneemann over Mozart en zijn leven, en over de wetenswaardigheden van de Gran Partita. Bart vertelde over een boek met brieven die Mozart aan zijn vader schreef. Nou, dikke kans dat dat een boek is dat ik binnenkort ga lezen!

Het NBE was fenomenaal, ik zat het hele concert op het puntje van mijn stoel. Ik had gewild dat ik 2 paar ogen extra had om alles maar te kunnen zien..

Vrijdag bezocht ik een concert van Mnozil Brass. Een Oostenrijks koper ensemble van wereldklasse! Ik ben groot fan van hen, en het was dan ook onwijs tof om hun nieuwste show te mogen zien.

Dat soort concerten zijn dan weer inspiratie voor mezelf om te spelen, maar soms ook zelfs als docent of dirigent.

Luister nou!

by

Als dirigent, maar ook als muziekjuf zeg ik vrijwel dagelijks tegen mijn orkestleden en pupillen: luister maar eens naar die of die opname. Of ga eens zoeken wat er op spotify allemaal voor moois te vinden is qua repertoire voor jouw instrument.
Bij ons thuis was in mijn jeugd ook bijna altijd muziek: er werden cassettebandjes (jaja;)) en soms zelfs lp's gedraaid en later ook cd's. Zelf kreeg ik op mijn 10e een eigen stereotoren, zodat ik ook naar mijn eigen muziek kon luisteren op mijn kamer. Maar is luisteren echt zo belangrijk?

Onlangs is er in de Verenigde Staten onderzoek gedaan naar het belang van luisteren naar muziek voor muzikanten. 
Er werd onderscheid gemaakt tussen passief en actief luisteren. Bij actief luisteren moet je denken aan doelgericht meeluisteren naar hoe jouw partij gespeeld moet worden.
Bij passief luisteren kun je denken aan bijvoorbeeld het op de achtergrond luisteren van repertoire waarop je aan het studeren bent als je in de auto zit.

En wat blijkt: beide manieren van luisteren zijn zeer goed voor ons als muzikanten. Je zou verwachten dat actief luisteren beter is, maar uit het onderzoek is gebleken dat ritme en dynamiek na passief luisteren van een werk al vooruit gaan. Het enige verschil zit hem in de trefzekerheid van tonen. Die is na actief luisteren significant beter dan na passief luisteren.

In het algemeen is uit onderzoeken gebleken dat het luisteren naar muziek ervoor zorgt dat bepaalde delen van het brein die verantwoordelijk zijn voor het onthouden van zaken worden geactiveerd.

Is luisteren naar muziek dan alleen maar goed? 
Nou, je moet wel goed nadenken over hoe je het aanpakt. Als je een stuk echt nog wilt leren kennen is het steeds maar weer beluisteren van een opname prima. Wil je meer je eigen interpretatie ontwikkelen, kies dan steeds voor verschillende opnames van hetzelfde werk.

De conclusie is eigenlijk dat luisteren naar muziek veel voordelen heeft voor muzikanten. 
Zorg dat je verschillende opnames van 1 werk beluistert.
Maar ben je nou heel erg moe, of misschien wat ziekjes of moet je veel reizen en heb je daardoor geen tijd om te studeren? Luister dan het repertoire wat je moet studeren. Het is geen vervanger van zelf studeren, maar het helpt wel degelijk!

Ik stap zometeen in de auto met een playlist van alle werken die ik op dit moment dirigeer!

Lees hier waar onze Sinterklaasliedjes vandaan komen!

by

Sinterklaas kapoentje, gooi wat in mijn schoentje. Sinterklaasje bonne, bonne, bonne, gooi wat in mijn lege, lege tonne… Nee, onze Sinterklaasliedjes zijn niet altijd om over naar huis te schrijven. Althans, tekstueel gezien dan. Wist je namelijk dat een deel van het repertoire is afgeleid van klassieke muziek?

Invloed van Duitse componisten

Het ontstaan van veel traditionele sinterklaasliedjes is voor een groot deel terug te leiden naar de negentiende en begin twintigste eeuw. De viering van Sinterklaas werd in die tijd in Nederland steeds populairder en tekstdichters als J.P. Heije en Jan Schenkman speelden daar met hun liedjes slim op in. De tekst van “Zie ginds komt de stoomboot” is bij geen enkele intocht meer weg te denken. De invloed van Duitse muziek en componisten was in die periode in Nederland heel groot. Het is dus niet heel verwonderlijk dat Duitse melodielijnen ter inspiratie hebben gediend voor onze sinterklaasliedjes.

Hij komt, hij komt

Wat dacht je bijvoorbeeld van ‘Der Fröhliche Landman’ van Robert Schumann? Er is weinig verbeeldingskracht voor nodig om hier ‘Hij komt, hij komt, die lieve goede Sint’ in te ontdekken. Het origineel staat op ‘Album für die Jugend’ een collectie van 43 kinderliedjes die Schumann speciaal voor zijn drie dochters schreef.

Zie ginds komt de stoomboot

Bij andere nummers is het soms wat harder zoeken naar de link met een klassieke componist. Maar wie goed naar de Haffnerserenade van Mozart luistert, hoort in het derde deel (eerste Menuetto) een stuk dat toch wel erg veel gelijkenissen heeft met het welbekende “Zie ginds komt de stoomboot”. Het lied voert terug op de melodie ‘Im Märzen der Bauer’, een Duits volkslied uit begin vorige eeuw. De opening van de melodie van dit kinderlied komt vervolgens weer sterk overeen met de eerste vier maten van Mozarts werk.

Sint-Nicolaas

Als we dan een grote sprong terug in de tijd nemen, dan komen we bij de oudst bewaard gebleven liederen rondom de (historische) figuur Sint-Nicolaas. En die stammen uit de zestiende en zeventiende eeuw. Deze beschrijven de goede daden en wonderen van de heilige Nicolaas uit Myra, Turkije. Het zijn echter niet alleen de volksliedjes waarin Sint-Nicolaas centraal staat. Ook componisten als Joseph Haydn maakten muziek, speciaal voor de heiligman. Zo componeerde hij de Missa Sancti Nicolai, ook wel Sint Nicolaasmis genoemd, bedoeld voor het hof van de Hongaarse Prins Nicolaas II. Het werd uitgevoerd op 6 december 1772, tijdens het feest van Sint-Nicolaas en de naamdag van de prins.

Daar wordt aan de deur geklopt

Luister tot slot nog even naar ‘Ach, du lieber Augustin’ van de Oostenrijkse componist Johann Nepomuk Hummel. Dat lijkt wel heeeeeeeeel erg op “Daar wordt aan de deur geklopt”, of niet? Dit bekende Weense stuk werd in de achttiende eeuw gecomponeerd door Marx Augustin, een straatmuzikant en doedelzakspeler. Door de eeuwen heen kende het vele varianten, waaronder de symfonie van Hummel.

Veel bekende sinterklaasliedjes hebben dus, soms via een omweg, een link met klassiek. Leuk he?!

De Alpenhoorn, een instrument met een enorme geschiedenis!

by

Gisteren trad ik tijdens het jubileumconcert van Orkest Pro Musica op als solist op een Alpenhoorn. De afgelopen weken ben ik dan ook druk geweest met het studeren op dit instrument. Veel mensen stelden me allerlei vragen over het instrument en de geschiedenis ervan. Daarom besloot ik er een blog aan te wijden.

Net als didgeridoos, indiaanse trompetten van bamboe of hout en Afrikaanse houten hoorns behoren ook alpenhoorns tot de oorspronkelijke blaasinstrumenten van hout. De alpenhoorn wordt in Zwitserland voor het eerst officieel vermeld in het midden van de 16e eeuw door de natuurgeleerde Conrad Gesner.

Communicatie met mens en dier
De alpenhoorn was lange tijd een werktuig van de herders. Hij diende ertoe, om de koeien van de weide naar de stal te roepen, wanneer het tijd was om te melken. In een gravure van 1754 zie je, hoe een herder de koeien bij het naar de alpenweide trekken met de klanken van de alpenhoorn voor het laatste steile gedeelte van het pad motiveert. Op een achterglasschildering uit het Emmental van 1595 wordt op de alpenhoorn geblazen, vermoedelijk om de koeien tijdens het melken te kalmeren. Het alpenhoornblazen 's avonds is ook een traditioneel thema in de kunst. Dit spel diende als avondgebed en werd vooral in gereformeerde kantons uitgeoefend, terwijl in de Duitstalige katholieke kantons in Centraal-Zwitserland de Betruf (alpenherdersgebed) meer verankerd is. Maar de belangrijkste functie van de alpenhoorn was de communicatie met de alpenherders van de naburige Alpen en met de mensen onder in het dal.


Nationaal symbool
Toen in de loop van de tijd de kaasproductie zich steeds meer van de alpenweide naar de melkfabrieken in de dorpen verplaatste, werd na 1800 ook de alpenhoorn steeds zeldzamer. Nadat hij op traditionele feesten nauwelijks meer te horen was, liet de Bernse voorzitter van de kantonraad Niklaus von Mülinen in de jaren 1820 alpenhoorns maken en in Grindelwald aan begaafde spelers uitdelen. Weliswaar had de alpenhoorn zijn oorspronkelijke functie in de bergen min of meer verloren, maar als muziekinstrument won het de harten van de toehoorders – en werd zo een toeristische attractie en symbool voor Zwitserland. 


Koperen blaasinstrument
De stemming, waarin een alpenhoorn gespeeld kan worden, hangt van zijn lengte af. In Zwitserland is de fis/ges-alpenhoorn met een lengte van 3,5 m toonaangevend. Ondanks of juist ook dankzij zijn eenvoudige bouwwijze is een alpenhoorn tamelijk moeilijk te bespelen. Want, terwijl alle andere blaasinstrumenten in de loop van de tijd technische ontwikkelingen ondergingen (klankgaten, kleppen), heeft de alpenhoorn tot op heden zijn oorspronkelijke vorm bewaard. Muzikanten rekenen het instrument van hout overigens tot de koperen blaasinstrumenten, omdat je er met dezelfde blaastechniek tonen aan ontlokt. Maar in zijn unieke klank verenigt hij de rijkdom van een koperen blaasinstrument met de zachtheid van een houten blaasinstrument. 

De onmiskenbare alpenhoorn-fa
Vroeger bepaalde de lengte van de zilverspar de hoogte van de grondtoon. Tegenwoordig worden volgens beproefde massa's de gewenste stemmingen bereikt, die het samenspel met gelijkgestemde alpenhoorns of andere muziekinstrumenten veroorloven. In het getempereerde toonsysteem wordt de octaafinterval in 12 halve tonen ingedeeld. Deze zogeheten chromatische toonladder kan op de alpenhoorn echter pas vanaf de vierde octaaf worden voortgebracht. Met name vermeldenswaardig zijn drie tonen, die in het getempereerde toonsysteem niet voorkomen. De 7e natuurtoon is een iets te hoge b, de 11e ligt tussen f en fis (de bekende alpenhoorn-fa), de 13e klinkt iets hoger dan as. 

De vervaardiging van alpenhoorns
Hoewel het gebruik en het spel van de alpenhoorn tussen de 16e en 20ste eeuw verschillende keren veranderde, is de vorm van dit instrument niet fundamenteel veranderd. De alpenhoorn is nu nog een lange, conische buis, aan het einde gebogen als een koehoorn. Tot in de jaren 1930 werden voor de bouw van de alpenhoorns, jonge op steile plaatsen krom groeiende pijnbomen gebruikt. Omdat dit alpiene hout langzaam groeit, liggen de jaarringen dicht bij elkaar. De stammen werden volledig opengesneden, uitgehold en weer samengevoegd. De huidige alpenhoornbouwers gebruiken ook andere houtsoorten zoals de es of vreemde materialen: zo zijn er ook hoorns van carbon. Ook de bouwtechniek is veranderd, doordat meestal losse delen (handbuis, middenbuis, eindbuis en beker) op elkaar gelijmd en vervolgens in de vorm gesneden worden. Beide methoden – het uithollen of stuk voor stuk samenvoegen – vergen ongeveer evenveel handwerk. Het bewerken met de guts duurt meer dan zeventig uur, voordat de wanddikte 4 tot 7 millimeter bedraagt. De uitgeholde, samengevoegde stukken worden met ringen samengehouden. Een kleine houten steunvoet stabiliseert de alpenhoorn. Daarna worden de hoorns met pitriet (rotan) omwikkeld. Vroeger werden ook stroken linnen, metalen ringen, botten of hout en stroken schors van de kersenboom of berk gebruikt. Sinds ongeveer honderd jaar helpt een mondstuk, bij het blazen en kunnen de tonen zodoende beter gecontroleerd worden. Je kunt de Alpenhoorn bespelen met een mondstuk dat vergelijkbaar is met dat van een tenortuba/euphonium of trombone.

Alpenhoorn als muziekinstrument
De Zwitserse jodelvereniging, waartoe de alpenhoornblazers behoren, heeft tegenwoordig in Zwitserland en de hele wereld zo'n 1800 leden die alpenhoornblazer zijn – en de tendens is stijgend. Zijn grote optreden beleeft de alpenhoorn telkens op het eedgenootschappelijke jodel-feest, bij de optochten van de Zwitserse klederdrachtvereniging, evenals tijdens het jaarlijkse, internationale Alpenhoornfestival in Nendaz. Daarnaast vind je alpenhoorns o.a. ook in de klassieke muziek (Sinfonia pastorella voor alpenhoorn en strijkers in G grote terts, Leopold Mozart of Parthia op boereninstrumenten van Georg Druschetzky), in de jazz of in de meest uiteenlopende experimenten in de moderne muziek.


Ik vond het een hele uitdaging om de Alpenhoorn tijdens een concert te bespelen, en ik kan jullie vertellen dat het inderdaad niet gemakkelijk is, maar wel heel erg leuk!

Hoe goed hoogsensitiviteit in de muziekwereld kan werken

by
Psychologe Jennifer Grimes ontdekte iets verrassends toen ze besloot om rockmuzikanten te interviewen. Ze bezocht meerdere concerten en hield backstage interviews, en wat bleek: de meeste muzikanten zijn hoogsensitief. Achter al dat uitbundige theater op het podium, de felle lampen en luide geluiden van een concert, gingen vooral heel introverte personen schuil. Personen die hun energie focussen voor een creatief en ontzettend expressief optreden.Maar niet alleen veel muzikanten zijn hoogsensitief. Vele kunstbeoefenaars zijn hoogsensitief: van schilders tot schrijvers en van dansers tot acteurs.
Hoogsensitiviteit is geen aandoening of psychische stoornis, het is een persoonlijkheidskenmerk.

In het dagelijks leven worden hoogsensitieve mensen (HSP) door anderen soms afgeschilderd als huilebalk, overgevoelig en kleinzerig.
En inderdaad: sommige prikkels komen bij HSP veel harder binnen en zorgen dan voor bepaalde reacties. Maar wisten jullie dat hoogsensitiviteit ook zoveel voordelen heeft?
Even terug naar het onderzoek van Jennifer Grimes: eigenlijk blijkt daar uit dat HSP enorm creatief zijn!

HSP ervaren kunst als het beleven van andermans emoties. Dat is een vorm van empathie.
Uit onderzoek is zelfs gebleken dat muziek 2 dingen doet voor HSP: het activeert het beloningssysteem (oftewel, het zorgt ervoor dat de HSP zich goed voelt) en het geeft een gevoel van verbinding, waardoor de hersenen andere mensen makkelijker begrijpen.

Eerder las ik al dat hoogsensitieve mensen gevoeliger zijn voor faalangst; of in het geval van artiesten: podiumangst.
Omdat dat laatste iets is waar ik een hele workshop aan heb gewijd, prikkelde die informatie me destijds al.
Echter ben ik iemand die weliswaar leerlinggericht wil werken, maar ik hou er aan de andere kant totaal niet van om iemand een etiketje op te plakken. Ieder is voor mij gewoon zichzelf en iedereen is anders en mag er zijn zoals hij of zij is.


Maar na het lezen van de informatie over hoogsensitiviteit en muziek besloot ik toch zelf ook eens op onderzoek uit te gaan in mijn omgeving: ik ging op zoek naar hoogsensitieve musici en muzikanten om hen wat vragen te stellen.

Nogmaals: niet om wie dan ook een etiketje op te plakken, maar eigenlijk puur uit interesse voor mezelf en voor het opdoen van bagage voor in mijn ‘rugzakje’ met tools, tips en tricks!
En aangezien het wellicht ook voor anderen interessant kan zijn én ik graag de positieve kant van HSP wil laten zien, heb ik besloten een artikel te schrijven en hier te publiceren.

Op mijn vraag of mensen meer HSP’s kennen die muzikaal bezig zijn waren de antwoorden wisselend. Opvallend was dat mensen die zelf al geruime tijd weten dat ze hoogsensitief zijn ook meer andere HSP muzikanten/musici kennen.  Ik denk zelf dat dat ermee te maken heeft dat als je er zelf langer mee bezig bent, je ook andere mensen gaat herkennen met dezelfde ervaringen en dat je dan vervolgens die ervaringen gaat uitwisselen. Overigens merkte ik in sommige gesprekken ook dat er best een soort taboe rust op HSP. Dat kan ook een reden zijn dat mensen niet zoveel andere muzikale HSP-ers kennen natuurlijk!


Muziek als passie
Ik vroeg me af wat muziek betekent voor deze hoogsensitieve personen. Het antwoord was bijna eenduidig: passie was een woord dat door bijna iedereen genoemd werd, Sommigen zeiden: ‘muziek is mijn leven’ Rust werd ook genoemd, en muziek als uitlaatklep en dat sluit natuurlijk mooi aan bij de bevindingen uit de onderzoeken die ik las. Rust en ontspanning is dan een beloning. Overigens gaf iedereen aan dat muziek doelbewust wordt ingezet om rust te vinden. Soms is dat spelend, maar vaak ook luisterend.
Iemand noemde muziek letterlijk: verbinding tussen verschillende mensen, en het raakt mijn eigen emoties.

Tot zover mijn vragen die eigenlijk letterlijk aansloten bij de onderzoeken die ik laatst las.


Daarna ben ik eens gaan vragen wat mensen nou merken van hun hoogsensitiviteit tijdens het musiceren. En misschien nog wel belangrijker: werkt het dan belemmerend of juist verrijkend?

Een aantal verrijkingen die werden genoemd:
- het geeft me ontspanning
- ik hoor heel veel details, zeker in meerstemmigheid
- als ik de goede muziek kies om te spelen dan geeft dat positieve energie
- ik kan met muziek mijn emotie kwijt die ik in woorden niet kan uitdrukken

En een aantal belemmeringen die werden genoemd:
- ik ben snel afgeleid door externe prikkels, zoals gepraat of geruis
- als het niet mijn muziekstijl is geeft het negatieve energie
- onzuiver spel is een verschrikking
- soms raakt muziek me te erg

Een sensitieve prof?
Aan de professionals vroeg ik vervolgens nog of zijn hun HSP-eigenschappen kunnen inzetten in of voor muziek. Eigenlijk zag iedereen wel voordelen.

Zo gaven verschillende mensen aan dat via het musiceren verbindingen gelegd kunnen worden.
Wat ook vaak naar voren kwam was dat docenten zich door hun sensitiviteit gemakkelijker kunnen inleven in leerlingen en daardoor meer leerlinggericht kunnen lesgeven.
Een ander punt wat werd genoemd was dat sensitiviteit van belang is bij het programmeren van een concert. Wat past goed na elkaar, wat past goed bij welke situatie.
Een dirigent gaf aan dat doordat hij zoveel details hoort in klankkleur, intonatie en tempi hij in staat is om het samenspel van zijn orkestleden nog beter te maken tijdens repetities.
En als uitvoerend musicus is het gemakkelijker om de emotie/beleving van de componist over te brengen bij de luisteraar.

Podiumangst
Ja, en dan die podiumangst waarover ik al eerder schreef. Ook mijn respondenten gaven aan daar regelmatig last van te hebben. Dat is te verklaren omdat HSP ten eerste erg bezig zijn met sociale verbindingen. Dus zij gaan bv veel eerder ‘nadenken’ over wat anderen vinden. Daarnaast zijn HSP sneller meer perfectionistisch en horen en zien ze ook meer foutjes, wat faalangst en podiumangst natuurlijk in de hand werkt. Zeker iets om mee te nemen in mijn workshop!

Tot slot
Muziek is een bijzondere kunstvorm die ikzelf met enorm veel passie bedrijf. Hoogsensitiviteit kan soms een belemmering zijn voor muzikanten en musici, maar toch zijn er vooral veel voordelen! Ik zie vooral veel voordelen voor de profs die hun sensitiviteit kunnen inzetten om muziek nog beter en persoonlijker over te brengen op luisteraars, leerlingen en orkestleden.
Natuurlijk blijven er voor hoogsensitieve artiesten uitdagingen, maar ik zou mijn kind maar wat graag op muziekles laten gaan bij een hoogsensitieve muziekdocent!

Reageren op dit artikel? Dat vind ik altijd leuk!

Met deze muzikale tips maak jij jouw herfstvakantie een stuk leuker!

by

Lezen

De muzikale mens neemt ons mee op een zinderende reis door de eeuwen heen – van Bach tot The Beatles – op zoek naar de innige band tussen de mens en de muziek. In deze nieuwe wereldgeschiedenis onderzoekt vooraanstaand musicoloog Michael Spitzer de muziek in al haar facetten; van de evolutiegeschiedenis van de muziek tot haar rol in het dagelijkse leven, van insecten en mensapen tot de moderne mens en kunstmatige intelligentie. Daarmee toont hij het belang van muziek voor de menselijke cognitie, ervaring en zelfs biologie, en bewijst dat muziek een van de belangrijkste wapenfeiten van de mens is.

Kijken

Close-up's indrukwekkende documentaire over de wereldberoemde dirigent Daniele Gatti, die op eigen kracht de top bereikte.
Gatti was een aantal jaren dirigent van het Koninklijk Concertgebouw Orkest.

Doen

Waar het om draait in dit museum wat geen museum is: klank produceren op de meest onverwachte manieren, zonder vooropgezet plan of theoretische onderstroom. In die zin staat het haaks op het stoffige muziekonderwijs zoals de meesten van ons dat kennen, met zijn weinig funky aanpak. Wie heeft er trouwens zin in stoffig onderwijs als het eindelijk herfstvakantie is? Het is een stukje rijden naar Dinant, maar dit is echt iets wat je niet mag missen!

Luisteren

Sticky notes is een podcast over klassieke muziek door dirigent Joshua Weilerstein. Of je nu een doorgewinterd luisteraar bent van klassieke muziek, of eigenlijk nog maar net begonnen bent met het beluisteren van klassieke werken. Met Sticky Notes leer je vanalles over musici, maar vooral ook over klassieke werken, de structuren ervan en de verhalen erachter. De podcast is wel in het Engels, maar dat mag voor de meesten geen probleem zijn.

5 gouden regels voor een ontspannen optreden

by

Alweer de laatste aflevering van mijn blog-serie over podiumangst overwinnen. 
In deze laatste blog deel ik 5 gouden regels met je die je eigenlijk in je hoofd moet prenten, of steeds voor een concert eventjes moet doorlezen.

Als het goed is ben je goed voorbereid op jouw concert: je hebt het repertoire goed ingestudeerd, dus je bent absoluut bij machte om het concert succesvol te laten verlopen. Er zijn 5 regels die je je voor altijd in je oren zou moeten knopen:|

- Vertrouw op je eigen automatische piloot

- Oordeel (tijdens het concert) niet over wat er gebeurde, wat er gebeurt of wat er nog gaat gebeuren

- Ga niet gissen wat het publiek over jouw of jouw performance denkt

- Wees echt in het moment

- Geniet! Je doet iets bijzonders!

Ik hoop dat je iets hebt gehad aan mijn blog-serie over podiumangst overwinnen. Wil je graag meer weten, of dieper op de materie ingaan? Ik help je graag met mijn workshop 'Vol vertrouwen het podium op'! Enne, die workshop kun je met een groep volgen, maar ook lekker in je uppie in een veilige omgeving.

Hoe G-denken jou helpt om je podiumangst de baas te worden!

by

In mijn vorige blog leerde ik je een ontspanningsoefening vlak voor een concert. Maar vaak zijn het ook vooral negatieve/nerveuze gedachten die door je hoofd gaan vlak voor je het podium op moet. En die zijn niet zomaar verdwenen met een ontspanningsoefening... Daarvoor moet je jezelf eigenlijk trainen in het omdraaien van die gedachten... Daarover gaat het vandaag!

Het grote gevaar van negatieve gedachten voor en tijdens een concert is dat je in een soort negatieve spiraal terecht komt waardoor je steeds meer last krijgt van podiumangst en tegenvallende performances.

Om die cirkel te doorbreken moet je leren anders te denken. Omdenken, ookwel G-denken genoemd.

Dit werkt met een zogenaamd schema. Je ziet dat schema hieronder:


Je bekijkt een Gebeurtenis (bv jouw laatste concert waar je last had van je podiumangst), het Gevoel wat daarbij hoorde en de Gedachten die daaraan vooraf gingen.
Vervolgens kijk je welk Gevoel je eigenlijk zou willen hebben, en welke Gedachten je daarvoor nodig hebt. Dus je draait de gedachte die je oorspronkelijk had eigenlijk om naar een zogenaamde helpende gedachte.

Ik zal een voorbeeldje geven:

Ik had een belangrijk soloconcert wat ik ging spelen. (Gebeurtenis)
Ik voelde me heel nerveus en zelfs een beetje bang. (Gevoel)
Dat kwam omdat ik me van tevoren veel zorgen maakte over wat het publiek zou vinden van mijn performance en ik maakte me zorgen over een paar lastige passages. Ik dacht eigenlijk alleen maar: als die lastige passage misgaat, dan denkt het publiek vast dat ik een prutser ben en er niks van kan. (Gedachten)

Ik wilde natuurlijk niet zo onrustig het podium op. Nee, ik wilde graag zelfverzekerd en relaxt aan mijn concert beginnen.
Om dat te bereiken had ik mijn gedachten moeten omdraaien naar iets als dit:
Ik heb mezelf heel goed voorbereid, ik ga een prachtig soloconcert spelen en het publiek zal genieten van de mooie muziek, het wordt een fijne avond.


Dit ombuigen van gedachten is in het begin best lastig, en ik raad je dan ook aan om dit soort dingen een aantal keer voor jezelf uit te werken op papier. Als je okee bent met het proces van omdenken, dan lukt het je ook om dit vlak voor een concert in je hoofd te doen.

Wil je toch meer hulp met het aanpakken van jouw podiumangst? Ik help je graag met mijn speciale workshop 'Vol vertrouwen het podium op'. De workshop is zowel individueel als voor een groep te boeken!

Met deze ontspanningsoefening begin je jouw concert een stuk ontspannener!

by

In mijn vorige blogs schreef ik over een goede voorbereiding van je concert: het instuderen, maar ook de dag van het concert zelf is aan de orde geweest. Vandaag maken we de stap naar vlak voor het concert.
 
Ik heb voor jou 5 strategieën die je kunt gebruiken om je podiumangst de baas te blijven:
•Ontspanningsoefeningen
•Imaginatie en mentale repetitie
•Aandacht en cognitie
•Goede ervaringen ankeren
•Gedachten omdraaien

Het is natuurlijk vreselijk lastig om deze strategieën zo uit een blog aan te leren. Dus als je hiermee echt aan de slag wilt, dan is het zeker aan te raden om te kiezen voor workshop om je podiumangst de baas te worden. 
Ik zal proberen de komende weken beknopt wat uitleg te geven over de 2 eenvoudigste  (en tegelijkertijd belangrijkste) strategieën, namelijk ontspanningsoefeningen en gedachten omdraaien. Ook zal ik 6 gouden regels over aandacht en cognitie met je delen.

Ontspanningsoefening

Vandaag deel ik een ontspanningsoefening met jullie die ik zelf echt heel vaak gebruik vlak voor een concert:

•Ga rechtop zitten of staan met je voeten plat op de grond (als je de oefening staand doet, zorg dan dat je voeten op schouderbreedte staan)
•Tel hoe vaak je in 1 minuut in- en uitademt.
•Nu met een actieve in- en uitademing, tel nog eens hoe vaak je nu in- en uitademt in een minuut
•Nu met je ogen dicht of juist gericht op 1 specifieke persoon
•Rek je na de oefening goed uit en geeuw even lekker

Je zult je een stuk relaxter voelen!

Oh ja, een tip: doe deze oefening niet pas voor het eerst als je een concert hebt, maar probeer het al eens op een rustig moment!

Dít is een relaxte concertvoorbereiding!

by

Om podiumangst te lijf te gaan is een goede voorbereiding van je optreden van wezenlijk belang. Dat zit hem natuurlijk in het instuderen van de concertwerken thuis en op repetities. Maar ook de voorbereiding op de dag van het concert zelf speelt een belangrijke rol. 
Vandaag laat ik je zien hoe je de dag van het concert het handigste kunt indelen

Ontwikkel een consistentie in je routine, en verdeel de dag van het optreden in vier onderdelen (ervan uitgaande dat het optreden ’s avonds plaatsvindt); 
  1.      De ochtend
    Bv: In de ochtend is de concentratie meestal op een piek. Je kunt hier gebruik van maken door bijvoorbeeld een laatste keer de puntjes op de i te zetten van het repertoire dat je gaat spelen. Of je gebruikt je concentratie om mentale oefeningen te doen, zoals positieve imaginatie van het komende optreden of mentale repetitie van het stuk dat je gaat spelen  
  2.      De middag
    Bv: Veel muzikanten doen het rustig aan en gunnen zichzelf ontspanning. Als er echt sprake is van lichamelijke stress kunnen ontspanningsoefeningen helpen.  Ook kan het helpen om te sporten, maar zorg dat je op tijd tot rust kan komen voor het optreden; dit is afhankelijk van de intensiteit van de workout. Het beste is een matige lichaamsbeweging. 
  3.      De aankomst op de plaats van het concert
    Bv: Sommige muzikanten worden gespannen van het wachten in het concertgebouw, waardoor ze expres kort voor de aanvang van het optreden arriveren. Anderen komen juist heel vroeg om zich ter plekke voor te bereiden. 
  4.      10 minuten voor je het podium op moet
    Bv: Ook in deze fase kunnen ademhalingsoefeningen helpen bij stress. Daarnaast proberen sommige muzikanten in zichzelf alvast een stemming te creëren die passend is bij de bedoelde expressie van de muziek. 
In elk onderdeel bedenk je specifiek wat je dan doet om je mentaal, technisch en emotioneel voor te bereiden. Proefondervindelijk zal je ontdekken wat het beste bij je past. Zorg wel voor voldoende flexibiliteit in je routine zodat je je kunt aanpassen aan veranderende omstandigheden. 

Heb je behoefte aan meer persoonlijke coaching op het vlak van podiumangst? Kies dan voormijn workshop 'vol vertrouwen het podium op' waarin je individueel of in een groep aan de slag gaat met het aanpakken van jouw podiumangst!