fbpx

Studeren met een Practice Diary

by

Met name volwassen leerlingen vragen mij in deze tijd vaak hoe ze zichzelf thuis wat kunnen motiveren. Nu heb ik vorig jaar natuurlijk al een hele blog-serie gewijd aan motivatie, maar 1 ding is daarin niet aan de orde gekomen. En dat is nou net iets wat juist voor volwassen leerlingen heel goed werkt: de practice diary!

Wat is het?

Een practice diary is eigenlijk precies dat wat je verwacht dat het is:
een dagboek waarin je je dagelijkse muziekstudie bijhoudt! Maar daarnaast stel je in het dagboek ook maandelijks doelen op korte termijn, middellange en lange termijn.. En je geeft jezelf cijfers voor diverse onderdelen.
Je kiest een mooi schriftje of een soort bullet journal uit waarin je dit gaat uitwerken.

Doelen stellen

Je start met doelen stellen:
- wat wil je op korte termijn bereiken? Korte termijn wil zeggen binnen enkele dagen of weken (liefst binnen een maand, omdat je maandelijks een nieuwe set doelen stelt én jezelf beoordeelt)
- wat wil je op middellange termijn bereiken? Hiermee bedoel ik een paar maanden.
- wat wil je op lange termijn bereiken? Bijvoorbeeld over 1 of meerdere jaren.

Deze doelen schrijf je op de eerste bladzijde van het schrift wat je hiervoor gebruikt.

Dagelijks schrijven

Iedere dag schrijf je wat je die dag gedaan hebt qua studie, maar dat niet alleen, je noteert ook wat goed ging en wat beter moet.

Hier een stukje uit mijn practice diary van een aantal jaar geleden alweer:

'Hard en intensief gestudeerd en met succes: Rochut, Bitsch, Chavanne én Balay een stuk beter dan de afgelopen week!
Blue Bells of Scotland voor het eerst gestudeerd. Een zwaar stuk, maar voor een eerste keer viel het niet tegen. Concertino ging goed, maar de hoge G blijft lastig qua zuiverheid. Pantomime ging wel aardig, maar de vermoeidheid deed me de das om. Ik moet beter opletten dat ik in de hoogte niet ga persen, maar echt op ademsteun blijf spelen.' 

Iedere dag voor je begint lees je de tekst van de dagen ervoor even door zodat je weer precies weet hoe het ging en waar je aan wil werken.

Maandelijks doelen bijstellen én jezelf beoordelen

Iedere maand stel je nieuwe korte termijn doelen, en pas je de middellange termijn en de lange termijn doelen aan.
Maar daarnaast geef je jezelf ook iedere maand cijfers. Wees daar realistisch in, anders help je jezelf niet! 
Voor mij werkt het practice diary, nog steeds, heel erg motiverend. Ik gebruik het niet alleen voor mijn hoofdinstrument euphonium, maar ook voor de trompet en de trombone!

Je eigen rapport

Wat beoordeel je dan? Ik zal mijn rapport met je delen, het staat je natuurlijk vrij om het eventueel anders in te vullen!

Muziek, emoties en je brein

by

De afgelopen week heb ik gebruikt om lekker wat rust te pakken en interessante boeken te lezen over muziek.. Ik heb veel gelezen over muziek en emotie, en daar wil ik jullie vandaag ook kort iets over vertellen!

Want: Hoe komt het toch dat we zo snel emotioneel betrokken kunnen zijn bij een bepaald nummer? Hoe bepaalde muziek de complete sfeer in een ruimte kan veranderen. Hoe muziek een belangrijke rol speelt bij onze herinneringen?De juiste muziek maakt een leuk feestje, helemaal geweldig. En precies dat ene nummer zorgt ervoor dat een begrafenis extra emotioneel wordt. Ook bepaalde herinneringen worden getriggerd door muziek die we toen, op dat moment, hoorden.
Muziek doet op de 1 of andere manier iets met ons brein, maar hoe dan en wat gebeurt er dan? Ik ga proberen het kort uit te leggen.

De invloed van muziek op ons breinMuzikale emoties, hoe muziek ons brein beïnvloed

Er zijn al verschillende onderzoeken naar gedaan, en elke keer blijkt weer dat muziek een enorme invloed heeft op ons brein. Het roept emoties op, en door muziek worden allerlei gebieden in de hersenen actief en komen ook (extra) met elkaar in verbinding. De hersengebieden waar ik het dan over heb, hebben te maken met beloning, geheugen, zelfreflectie en sensorische en motorische processen.

Tijdens het luisteren naar muziek worden verbindingen gelegd tussen beide hersenhelften. De rechterhersenhelft, die zich voornamelijk bezig houdt met de non-verbale zaken zoals ruimtelijk denken, verbeelding en emotie, vormt beelden en emoties bij de muziek die we horen.De linkerhersenhelft, het verbale gedeelte waar zaken zoals taal worden geregeld, richt zich op het ritme, de betekenis van de tekst en analyseert de partituur.

Voordelen van muziek voor onze hersenen

Maar nu we dat weten, weten we we ook dat we onze hersenen gezond kunnen houden door muziek te luisteren, of nog beter, muziek te maken. In de linker hersenhelft worden bepaalde delen extra gestimuleerd wanneer je leert muziek te maken. Vooral het ritme, de coördinatie, je geheugen en de fijne motoriek (afhankelijk van het instrument dat je bespeelt) zullen verbeteren.

Maar ook je rechterhersenhelft wordt aan het werk gezet. De verbeelding, creativiteit en harmonie worden op scherp gezet. Het spelen van muziek heeft grote invloed op de emoties, je kunt bijvoorbeeld de empathie bevorderen door muziek te maken. De hersenen zullen nieuwe verbindingen leggen, tijdens het maken van muziek.

Niet voor niets wordt muziek zelfs ingezet als therapie. Het is een fantastische manier om nieuwe strategieën te leren en jezelf beter te leren kennen. Je ontdekt wat emoties betekenen die je op de achtergrond voelt. Muziek heeft de kracht om je twee hersenhelften te verbinden, het maakt je gelukkiger en gezonder. Wat heb ik toch een prachtig vak!

Nog 1 dingetje: het is natuurlijk niet zo dat je je hersenen met alleen muziek maken en/of luisteren op scherp moet houden. Ook beweging (bv wandelen) levert een goede bijdrage aan de toestand van je hersenen!


Muziek in de Meivakantie

by

Het is weer die tijd van de meivakanties.. Veel mensen blijven thuis of gaan dagjes weg, en het weer ziet er nog niet per se veelbelovend uit. De afgelopen dagen kreeg ik geregeld tips om muzikaal aan de slag te gaan in deze korte vakantieperiode. Vandaar dit artikel!

Wat ik zelf altijd heel leuk vind in de vakantie is om weer eens oud repertoire op te pakken en te kijken en ervaren hoe goed ik dat nog beheers. Maar het tegenovergestelde is ook tof: juist iets nieuws doen.

Sowieso zoek ik in de vakantie altijd zaken die anders zijn dan anders, dat geeft me altijd echt het vakantiegevoel en het gevoel van 'opladen'.

Dat kan met nieuw repertoire, maar ook met spannende leuke creatieve processen. In een vakantie heb ik bv uitgevonden hoe ik een toffe online escaperoom zelf kan maken. Maar ik ben ook een keer met huis- tuin- en keukenspulletjes muziek gaan maken en zo zijn er meer dingen.

Een boek lezen over muziek kan ook heel fijn zijn, of gewoon lekker gaan luisteren naar onbekende muziek! 

Wil jij nou echt actief aan de slag met muziek of je instrument? Kijk dan eens in mijn educatieve Youtube-playlist, daar kom je vast iets interessants tegen!


#houddemuzieklevend juist rond deze tijd!

by

In deze periode zo rond Koningsdag, dodenherdenking en bevrijdingsdag wordt altijd duidelijk hoe groot de (traditionele) rol van een muziekvereniging eigenlijk is in een stad, maar toch zeker in een dorp.

Wie groeide er niet op met vlaghijsen en aubade op toen nog Koninginnedag en wie kan zich een Dodenherdenking zonder plechtige koralen, zonder live gespeelde volksliederen en het signaal taptoe infanterie voorstellen? En wie heeft geen herinneringen aan feestelijk optochten en parades op Bevrijdingsdag?

Tja, maar nu in tijden van Corona is alles anders. Live muziek met een amateur orkest is nog niet toegestaan. 
De harmonie of fanfare is niet letterlijk zichtbaar in deze tijd. 

Maar ik pleit ervoor om als vereniging je best te doen om wel zichtbaar te blijven, juist op dit soort dagen.

Hoe? Heel simpel
Organiseer iets waardoor iedereen 's morgens op Koningsdag en op Bevrijdingsdag het Wilhelmus speelt thuis in de tuin, of maak een mooie stay-at-home video voor Koningsdag en/of dodenherdenking en stel de organisaties waarmee je normaal zo nauw samenwerkt bij de uitvoering van deze traditionele optredens op de hoogte van je activiteiten, zodat ook zij het kunnen opnemen in hun PR.

Laat mensen merken dat muziek belangrijk is, dat het van waarde is voor de maatschappij voor een gevoel van eenheid en saamhorigheid. Straal dat uit met je club.

Ga niet bij de pakken neer zitten, maar laat je horen! Juist nu! 
Dat maakt het wellicht straks ook gemakkelijker om aan te kloppen voor subsidie of sponsoring als we straks weer 'mogen'.

#houddemuzieklevend

Online muzieklessen

by

In deze tijd ben ik noodgedwongen online muzieklessen aan het geven. Meerdere keren per week krijg ik de vraag of dat nou eigenlijk wel zin heeft, zulke online lessen! Vandaar dat ik dit keer een blog wijd aan online muzieklessen!

Om een goede online muziekles te kunnen geven en volgen moeten de randvoorwaarden natuurlijk wel goed zijn:
- zowel de coach als de pupil moeten een rustige ruimte hebben waar zij ongestoord kunnen spelen
- ook een goede internetverbinding (liefst bekabeld) is belangrijk

Online lesgeven/coachen vraagt een enorme oplettendheid van de docent/coach. Juist omdat je sommige dingen niet goed kunt beoordelen op afstand merk ik bij mezelf dat ik extra oplet en gefocust ben op wat een leerling wel of niet doet of zegt.

Het beste werkt het online lesgeven via een speciaal daarvoor bedoeld platform zoals bijvoorbeeld Muziekonderwijs.nl, waar ik ook werk.
Daar zijn speciale tools voor handen zoals bv een whiteboard, maar ook een metronoom en een opnamefunctie. Alles is gericht op muzieklessen. Bovendien is het een beveiligd platform, waardoor het niet zo snel gehackt zal worden door kwaadwillenden.

Het toffe van online lesgeven is dat je op die manier all over The World kunt lesgeven, en dat doe ik dus inmiddels ook. Ik heb zelfs een leerling in Suriname! Heerlijk! 

Natuurlijk kleven er nadelen aan online lessen: samenspelen lukt niet of nauwelijks, maar je kunt dat deels wel oplossen door opnames te sturen naar je leerlingen, zodat ze daarmee kunnen samenspelen.
Als er iets mis is met een instrument is dat op afstand lastig op te lossen, of in te schatten hoe groot het probleem daadwerkelijk is.
Met name bij beginners is dat dus een lastig punt.

Maar al met al ben ik blij dat ik online lessen kan geven, en ik ben ervan overtuigd dat dit prima kan blijven bestaan náást de live lessen die hopelijk snel ook weer mogelijk worden! 

Een instrument kiezen, maatwerk!

by

Het is vaak het eerste wat muzikanten me vragen als ik mijn instrument uitpak: ‘Wat voor merk heb jij?’ En vaak in dezelfde adem nog: ‘de duurste die er is zeker?’

Ik vertel dan altijd heel rustig wat voor merk instrument ik heb en dat dat voor mij persoonlijk de fijnste keus is… Niet het duurst, niet het goedkoopst, maar het best passend bij mij en mijn manier van spelen. En dat het instrument dat levert wat ik van het instrument verwacht qua sound en hoe het instrument aanspreekt.

De volgende vraag komt meestal niet veel later: ‘Welk instrument zou je mij aanraden?’
Maar lieve volgers van me, zo simpel ligt dat dus niet!

Natuurlijk zijn er instrumenten die kwalitatief wat minder goed zijn, en die daardoor bijvoorbeeld voor een wat gevorderdere muzikant niet de beste optie zijn. Maar dan blijven er nog zoveel schitterende instrumenten over!

Mijn motto is: ‘voor al jouw muziek op maat’. En eigenlijk geldt dat ook voor een instrument. Het moet maatwerk zijn. Het kan niet zo zijn dat je op merk X gaat spelen omdat jouw juf dat toevallig een goed merk vindt. Het gaat erom hoe het voor jou voelt.

Als je een instrument gaat kopen moet je dus eerst voor jezelf een aantal wensen en feiten op een rijtje zetten:

  • Wat voor klank vind je mooi?
  • Hoeveel speel je?
  • Wat voor soort(en) muziek speel je?
  • Ga je voor een licht aansprekend instrument?
  • Ga je voor een warme klank, maar daarmee vaak een wat zwaarder instrument?

En dan ga je naar de muziekwinkel. Met een beetje geluk krijg je een ‘hok’ voor jezelf en kun je naar hartenlust verschillende instrumenten testen. Neem muziek mee die je goed kent en die je vaak speelt, zodat je meteen ervaart wat de prettige en juist wat minder prettige kanten van een instrument zijn.
Laat je niet leiden door merknamen, maar ga af op dat wat goed voelt voor jou. Neem steeds een stukje op van wat je speelt, zodat je kunt terugluisteren. Of beter nog: vraag een musicus mee om met een kritisch oor te luisteren en objectieve feedback te geven.

Jouw instrument moet bij jou passen als een soort tweede huid, dus neem de tijd om te ervaren welk instrument in dat plaatje past voor jou!

‘Welk instrument zou je me aanraden?’ 
Diegene die het beste past bij jou! 

Sta jij op het punt een nieuw instrument aan te schaffen en wil jij graag van mijn ‘muzikale’ oren gebruik maken? Of ben je instrumentencoördinator bij jouw vereniging en ga je binnenkort koperen blaasinstrumenten aanschaffen? Neem dan snel contact met me op! Ik kijk en luister graag mee en geef graag advies op maat! 

Online repeteren met Jamalus en Zoom

by

Via via werd ik onlangs gewezen op de mogelijkheid om online te repeteren via het programma Jamulus. Ik had al wat zitten googlen erover, en ik had het eigenlijk even geparkeerd. Er zijn nogal wat technische middelen en kennis nodig om dit op touw te zetten namelijk.
Maar niet veel later, en alweer via via, hoorde ik dat er een heus Digi-orkest zou worden opgezet via datzelfde programma Jamulus.
En ja, er zijn veel technische middelen voor nodig: maar zelf heb ik die allemaal voor handen! Dus ik besloot me aan te melden voor dit mooie experiment. Want benieuwd was ik zeker! En nu is het tijd om mijn ervaringen met jullie te delen!

Voor de online repetitie heb je 2 programma's nodig: Jamulus en Zoom. Zoom gebruik je alleen voor het beeld, want het geluid loopt via Jamulus.

Om dit te doen heb je bekabeld internet nodig (via WIFI is de kans op een instabiele verbinding te groot). Daarnaast:
een koptelefoon (geen bluetooth oortjes want die zorgen voor vertraging), een goede microfoon en een USB-audio-device. Als je deze 3 middelen voor een beetje een voordelige prijs wilt kopen ben je toch al snel zo'n 100 euri kwijt.

Maar goed, ik heb al deze middelen in huis, dus voor mij geen extra investering. Wel een enorm leerzame ervaring!

Zaterdag 20 maart was het zover: de eerste repetitie met het Digi-orkest.
Dirigent Rolf Hoogenberg omschreef ons gevoel eigenlijk het allerbeste: alsof we als blije koeien na een koude winter weer de wei in mochten. Het was genieten om samen te spelen! Ik kon alleen maar lachen en inderdaad voelde ik me een blij ei van hier tot Tokio!

Tegelijkertijd was het ook wel heel erg lastig hoor! Want via Jamalus loopt het geluid dan wel niet meer vertraagd, het beeld van Zoom is wel vertraagd. Dus als dirigent is het lastig communiceren en als orkestlid leer je om echt goed zelf door te tellen, want aan de dirigent zie je niet veel voor wat betreft timing, en als je alleen maar luistert ga je ook achterop raken. Best even wennen dus, zelfs voor een geoefend musicus!

Of ik het echt kan gaan gebruiken met mijn orkesten?

Ik denk dat het niet realistisch is om van ieder orkestlid een investering van 100 euro te vragen... Bovendien komt er het nodige bij kijken om alles goed in te stellen voor je kunt gaan repeteren. Ik hoorde van anderen dat er bij orkesten zelfs een soort van 'helpdesk' was ingericht voor leden die vastlopen met de software. Dat is wel noodzakelijk denk ik, want je kunt dat nooit in je eentje allemaal managen. 

Ik kan me wel voorstellen dat het voor kleinere ensembles heel bruikbaar is..

Maar ik ben benieuwd hoe jullie hier tegenaan kijken? Zou jij er 100 euro in willen investeren? Zou je op deze manier willen repeteren? 

Op 10 april heeft Rolf weer een sessie. Via zijn site kun je je aanmelden. Dan kun je meedoen! Denk eraan dat je dan wel alle spullen moet hebben! Op zijn site vind je wel hele duidelijk handleidingen voor de installatie!

Dit artikel is eerder verschenen in mijn maandelijkse 'Tips & Tricks'. 
Wil jij mijn tips & tricks, gericht op blazers ook iedere maand ontvangen?
Meld je dan hier aan!

Ouderen, waarom maken ze muziek óf waarom stoppen ze juist?

by

In Coronatijd is er wel eens wat tijd over, en zodoende zat ik rond te snuffelen op de website van het LKCA.
En ik vond daar een onderzoek wat ik al eerder had gelezen, maar wat juist nu opnieuw mijn aandacht trok. Het was een onderzoek dat in 2016 was verschenen in het International Journal of Community Music.
Het onderwerp? Wat motiveert oudere amateurmuzikanten om opnieuw te beginnen of te blijven spelen in een ensemble of band en waarom stoppen ze met muziek maken?

Juist in deze Corona-tijd is het lastig om de oudere muzikanten te 'bedienen' als dirigent. 
Voor de jongeren kun je quizzen doen, en soms zelfs stay-at-home video's opzetten, maar voor veel ouderen (althans dat is mijn ervaring tot op heden) is dat toch erg lastig. En juist daarom viel mijn oog op dit onderzoek. Ik wilde er inspiratie uit halen!

De onderzoekers van de University of Sheffield (GB) onderzochten twee amateurensembles en interviewden vijf participanten om achter hun motieven te komen. Daarna formuleerden ze vijf profielen van spijtoptanten:

De enthousiaste terugkeerder – van kindsbeen af met muziek bezig en alle steun daarvoor; als jong volwassene gestopt en na het pensioen weer begonnen. De basis uit zijn jeugdjaren maakte dat deze muzikant dertig jaar later zijn muzikale identiteit terugvond. Dit type blijft dus.  
Mijn vertaling naar nu: dit is een enthousiasteling die thuis heus lekker speelt en die na de lockdown weer zijn of haar partijtje komt meespelen in het orkest. Enige 'voeding' en inspiratie is uiteraard wel welkom!

De aarzelende pensionado – in jeugdjaren de nodige muzikale scholing gehad, maar veelal op eigen initiatief of door zelfstudie. Hij is wat bescheiden in wat hij bereikt heeft en stopt vanwege gezondheidsredenen: hij kan het niet meer doen volgens de normen van het ensemble. 
Mijn vertaling naar deze lockdown: dit is iemand die je in de gaten moet houden. Wellicht dat dit iemand wordt die straks na de lockdown het touwtje in de boot zou kunnen gooien. Hier moeten reddingsboeien voor gereed worden gehouden! Tijdens de lockdown kan zo iemand al veel hebben aan een soort buddy waarmee hij of zij als duo samen kan repeteren. Goed om dat ook te adviseren!

De gestresste afhaker – iemand voor wie doorgaan met het ensemble niet goed is omdat de balans tussen de stress en de uitdaging die het oplevert, verstoord raakt.
Ook dit is iemand die we na de lockdown in de gaten moeten houden. In de lockdown is er wellicht weinig gespeeld en als er straks weer gerepeteerd wordt zal dat best wat moeite kosten zowel fysiek als mentaal. Deze gestresste afhaker is hiervoor gevoelig en zal snel het touwtje in de boot gooien. Het is dus goed om na te denken over hoe je straks weer start met repeteren.

De vermoeide buitenstaander – is vooral op zoek naar een gevoel van erbij horen en stopt als het niet lukt. Verlaat het ensemble om sociale en muzikale redenen.
Als we deze persoon binnenboord willen houden moeten we proberen, ook nu al, het groepsgevoel sterk te houden! 

De tevreden herinneraar – Deze stopper heeft warme gevoelens voor de muziek en is al in de jeugdjaren eraan verslingerd. Verschil met het eerste type is de muzikale standaard, de lat die deze participant erg hoog legt: hij of zij stopt wanneer het onder de maat wordt wat hij nog kan.
Deze muzikant in hart en nieren repeteert wellicht tijdens de lockdown lustig door thuis. Maar het kan zijn dat ondanks dat repeteren, het niveau ten opzichte van de rest van het orkest toch tegenvalt als er weer gerepeteerd wordt. Het is zaak om dan als dirigent samen met die persoon te kijken of je dit eventueel kan opvangen door andere partijen te kiezen voor deze muzikant...

Uit het onderzoek blijkt dat mensen heel graag een leven lang muziek zouden maken, maar onderweg komen ze aardig wat trubbels tegen. Dat kunnen sociale, persoonlijke én muzikale trubbels zijn. Meestal stoppen muzikanten vanwege persoonlijke of sociale problemen, en juist níet vanwege muzikale problemen.

Daaruit leid ik af dat je als docent/dirigent toch ook meer oog moet hebben voor deze persoonlijke en sociale problemen, en daar misschien wat meer op in moet spelen. Op die manier kan een leven lang musiceren wellicht toch werkelijkheid worden…

Persoonlijk probeer ik volgens mij altijd wel de mens achter de muzikant in het oog te houden, maar dit bericht is voor mij wel weer een wake-up call om dat nog meer te doen. In deze Corona-periode is dat extra lastig, maar ik ga toch proberen daarmee aan de slag te gaan!
Misschien juist ook bij mijn seniorenorkest waar ik regelmatig te maken heb met ‘herintreders’.
Nu ik deze 5 types muzikanten ken, kan ik daar mijn voordeel mee doen, en dat zal ik ook zeker doen!

Notenschrift, hoe belangrijk is dat eigenlijk?

by

De Beatles, Elvis, Eric Clapton, Bob Dylan, Bob Marley en John Ewbank. Allemaal grootheden in de wereld van de muziek.. Maar wist je dat deze mensen geen (muziek)noot konden lezen?!

Als docent ben ik iemand die open staat voor andere dan de gebaande wegen, en daarbij komen steeds vaker leerlingen bij me die vragen: zijn die noten eigenlijk wel nodig?? Moet ik wel noten lezen?? Kan ik niet gewoon lekker spelen??
Met de huidige technologieën kun je toch gewoon wat spelen en met bv de iPad een begeleiding fabriceren??


Tsja, deels hebben ze wel gelijk vind ik. Bladmuziek is heel handig, en ikzelf vind het fijn om van bladmuziek te spelen, maar ik merk ook dat het soms in de weg zit. 
Je merkt het bijvoorbeeld als je met een jonge leerling start met instrumentale lessen. De eerste (proef)lessen is er vaak nog geen boek voor handen en leer je zo’n kind vooral de techniek van blazen, je legt uit hoe het instrument werkt, en spelenderwijs komen er zo ‘liedjes’ uit het instrument.. 
Als later het boek opengaat, merk je dat leerlingen dat soms als blokkade voelen.

Maar ik merk het ook bij mezelf: ik kan werkelijk muzikaler spelen en opgaan in de muziek als ik loskom van de bladmuziek.

Muzieknotatie is geen absolute voorwaarde om je dromen en ambities waar te maken. Jammer genoeg zitten veel mensen een soort van vast in ‘het systeem’ van muziek leren.
Muziek leer je vanuit een boekje en je leert eerst die noot en dan die noot en….. Veel kinderen verliezen daardoor al snel het plezier in waar het eigenlijk om draait: fijn muziek maken!

Moet je dan muziekschrift leren lezen maar helemaal afschaffen? Nee, dat wil ik zeker niet beweren… 
Want het is ongelooflijk handig om te snappen en voor je te zien hoe muziek in elkaar zit.. Maar het hoeft niet per se in een bepaalde volgorde, en het is heel goed om regelmatig gewoon lekker te ‘pingelen’ en liedjes uit je hoofd te spelen of proberen op gehoor mee te spelen met bv YouTube of Spotify. Dat geeft veel plezier, maar helpt leerlingen ook om hun muzikale gehoor te trainen en vrijer en creatiever te spelen. 

Dit is dus eigenlijk een pleidooi om kinderen (en ook volwassen leerlingen) een passende lesmethode aan te bieden. Níet op volgorde van een bepaald boek, want zo doen we het altijd. Nee! Kijk naar de leerling, hoe hij of zij reageert en pas je strategie daarop aan. En daarbij altijd in je achterhoofd houden dat het plezier in het muziek maken en het creatief bezig zijn voorop moet blijven staan…

En ja, dat kost je soms wat meer improvisatie en energie als docent, maar het is ook juist verfrissend om geen 13 in een dozijn leerlingen af te leveren, maar 13 muzikale individuen die met plezier muziek maken en een eigen muzikale identiteit hebben!

En per saldo kost het zeker niet meer tijd dan de ‘reguliere lesaanpak’ om een leerling klaar te stomen voor een examen. Maar leerlingen voelen zich er prettig bij omdat het nauw aansluit bij hun belevingswereld en persoonlijkheid.

Oftewel: ‘muziek op maat’ voor iedere leerling!

Muziek en dyslexie

by

Laatst schreef ik over podiumangst en hoe je dat kunt aanpakken.
Vandaag wil ik het hebben over dyslexie. Want ook ouders van dyslectische leerlingen hebben soms grote vraagtekens over het feit of hun kind wel muziekles moet nemen…

Het belangrijkste is natuurlijk dat een leerling zélf zin heeft om muziek te leren maken. Anders zal het inderdaad lastig worden, maar dat geldt ook voor leerlingen die geen last hebben van dyslexie!

Belangrijke zaken die ik altijd meeneem bij dyslectische leerlingen (en ook als ik vermoed dat een leerling dyslectisch is, maar de diagnose is nog niet gesteld):

  • Noten leren lezen begint voor een dyslecticus niet bij het beeld op papier, maar juist bij achterliggende begrippen. Zo oefen ik bijvoorbeeld eerst de begrippen hoog en laag voordat ik ze aan de notatie koppel. En die koppeling met notatie komt heel rustig op gang via allerlei muzikale spelletjes.
  • Ook voor maat en ritme geldt dat de abstracte begrippen makkelijker te leren zijn wanneer je ze eerst beleeft. Klap- en stampspelletjes zijn op dat vlak mijn absolute favorieten! Zo beleeft de dyslecticus het begrip maat goed. En dat is belangrijk, want het komt vaak voor dat dyslectici later moeite hebben met maat houden.
  • Sommige dyslectici hebben ook moeite met coördinatie, wat lastig kan zijn bij het bespelen van een instrument. Het kan helpen om bewegingen eerst in het groot te maken, en ook het los oefenen van de beweging met de ogen dicht kan helpen de aandacht helemaal op de beweging te richten.


Er zijn in Nederland nog maar weinig docenten die de Suzuki methode gebruiken voor het leren bespelen van een blaasinstrument. Bij de Suzuki Vereniging Nederland zijn alleen docenten voor dwarsfluit en blokfluit geregistreerd.
Ik geloof er heilig in dat deze methode waarin een instrument wordt aangeleerd als een soort ‘moedertaal’ een goede manier is om met name dyslectici een instrument te leren bespelen.
Daarom ben ik dan ook van plan me er de komende tijd in te gaan verdiepen.

In ieder geval kunnen dyslectici zéker een muziekinstrument leren bespelen. Dat kost tijd, maar geeft vooral ook veel voldoening, zeker als er rekening wordt gehouden met de problemen waar dyslectische leerlingen tegenaan lopen.

Weet jij meer over de Suzuki methode? Of heb je nog tips voor mij over omgaan met dyslectische leerlingen? Laat het me weten! Natuurlijk kun je ook met jouw vragen bij mij terecht!
Trouwens, een handige site met informatie over dyslexie en muziek is deze.