Soms vraagt het leven je om pas op de plaats te maken. Mijn agenda zat de afgelopen jaren steeds voller – vol repetities, lessen, optredens en projecten. Allemaal prachtig, allemaal waardevol. Maar ook: veel. Zó veel, dat ik voelde dat ik niet meer met de volle aandacht kon geven wat ik zo belangrijk vind in mijn werk als muziekdocent en dirigent: persoonlijk contact en maatwerk.
En dus nam ik onlangs een moeilijk, maar nodig besluit: stoppen met lesgeven bij een paar verenigingen. Niet omdat het me niets deed – integendeel. Het afscheid van de koperleerlingen bij Muziekvereniging De Hoop en KEM St. Cecilia Huijbergen was warm en ontroerend. Ik kreeg lieve woorden, kleine cadeautjes… en één leerling vroeg zelfs voorzichtig of ze alsjeblieft nog een knuffel mocht. Dan weet je: dit was niet zomaar les. Dit was écht contact.
Geen muziek zonder relatie
Als muziekdocent geef je meer dan noten en ritme. Je leert kinderen zichzelf uitdrukken, je bouwt samen aan zelfvertrouwen, je kijkt verder dan de maat. Dat lukt alleen als je leerlingen zich gezien en veilig voelen. Als ze weten: mijn juf kent mij, begrijpt wat ik nodig heb, en past de les daarop aan.
Voor mij is dát maatwerk: niet per se een ander lesplan voor iedereen, maar wel een open houding en afstemming op de persoon. Wat heeft deze leerling vandaag nodig? Een uitdaging? Een succeservaring? Of gewoon even samen muziek maken zonder druk?
Ook als dirigent is dat contact essentieel.
Afgelopen week dirigeerde ik het Brabantse Wal Midzomer Concert van Muziekvereniging De Scheldezonen. Het was zo’n avond waar alles klopt: een zwoele zomerlucht, een publiek dat leeft en meezingt, en muzikanten die vol overgave spelen. Van een swingende Despacito tot een kippenvelmoment bij Cover Me in Sunshine – alles kwam samen.
Maar wat je dan als dirigent voelt, is geen ‘optelsom van noten’. Het is chemie. Vertrouwen. De connectie die je in de repetities opbouwt – door te luisteren, samen te zoeken, ruimte te geven voor initiatief en expressie – die komt op zo’n moment tot bloei. Dat is de kracht van investeren in mensen.
Het mooiste werk, maar ook kwetsbaar
Juist omdat muziek zo persoonlijk is, raakt het me elke keer weer. Het vraagt om openheid, afstemming en soms ook om grenzen aangeven. Daarom kies ik nu bewust voor minder, om méér te kunnen geven. Want ik wil leerlingen de aandacht blijven geven die ze verdienen, en orkesten blijven inspireren met energie en zorgvuldigheid.
Muziek is méér dan samenspel. Het is samen zijn. Het is durven, voelen, geven. En dat lukt alleen als we elkaar echt zien.
