fbpx

Complementary Colors

by

Op zondag 26 september vond er in Oisterwijk een bijzonder congres plaats: Complementary Colours. Een congres waarin een parallelprogramma voor verenigingsbestuurders én voor dirigenten werd gepresenteerd. Sommige onderdelen werde plenair gepresenteerd, en andere juist weer in deelgroepen.

Het congres was, door het C-woord, tot twee keer toe verplaatst, maar nu kon het dan eindelijk doorgaan.
Zelf kon ik er helaas niet de hele dag bij zijn, want ik mocht weer een concert dirigeren. Ja en werk gaat voor natuurlijk! Ik was dus alleen bij het ochtendprogramma aanwezig, maar dat was al bijzonder interessant met een workshop over de persoonlijkheid en psychologische kenmerken van een dirigent.
Heel leerzaam was het om te duiken in persoonlijkheid en het ontwikkelen van een persoonlijke stijl. Hoe sta je voor het orkest? Hoe ga je om met samen iets doen en toch afstand houden?! Lastige zaken waar iedere dirigent soms mee te maken heeft.
Belangrijkste eye-opener: iedere tegenslag heeft iets positiefs als je ervan wil leren!

Vervolgens was er een zeer levendige lezing door Steven Pont over effectief communiceren, ook erg belangrijk als dirigent. Bokito werd aangehaald om duidelijk te maken dat de relatie en daarmee ook de communicatie het meest wordt bepaald door degene die er de laagste waarde aan hecht...
Op een toffe manier werden een paar hele goede eye-openers naar voren gebracht:
- als je mensen niet snapt, bedenk dan wat hun belang is
- positie geeft taal pas betekenis
- macht inzetten maakt machteloos (want er ontstaat ondergronds verzet)
- niet de situatie, maar de interpretatie bepaalt hoe mensen communiceren

Ik heb heel wat ideeën opgedaan over hoe nu om te gaan met bepaalde uitdagingen en ik ben dan ook blij dat ik toch een halve dag van het congres heb kunnen mee beleven. Een levenslang leren, niet waar?!


Tongslag

by

Ik kreeg de laatste weken veel vragen over tongslag: wat is het en hoe doe je het? Vandaar vandaag dit blog erover!

Je hebt 2 soorten tongslag:

 De tweedelige tongslag houdt in dat je eerst een TA-aanzet maakt en daarna een KA-aanzet, TAKA TAKA TAKE etc. De KA aanzet maak je met het achterste gedeelte van je tong en de TA-aanzet maak je met het puntje van je tong. Uiteindelijk is het de bedoeling dat de ene aanzet de andere voorbereidt. Hierdoor is het mogelijk om in snel tempo aanzetten te maken.

Maar hoe oefen je dat nou?

  • Bij het uitoefenen van de tongslag moet het eerste streven zijn om de KA net als de TA te laten klinken. Het is het beste om deze aanzetten heel precies en langzaam te studeren. Een goede methode om deze aanzetten aan te leren is de volgende: Je begint met vier TA-aanzetten in het middenregister in een rustig tempo en daarna vier KA-aanzetten op dezelfde toon en in hetzelfde tempo.
  1.  Speel alle noten sterk staccato en probeer de KA-aanzetten zo scherp mogelijk te krijgen.
  2.  Speel daarna een toonladder in het middenregister met uitsluitend KA-aan-zetten, probeer de noten los van elkaar scherp en hard te maken. Nu kun je in een langzaam tempo de TAKA-combinatie gaan maken. Doe dat in het middenregister en laat hierbij niet de TA in de KA overlopen (Tickaa, Tickaa). Het moeten duidelijk twee gescheiden tonen zijn.Check dit tussendoor door de gewone aanzetten te vergelijken met de tongslag-aanzetten. Het is aan te raden het beoefenen van de tongslag - zeker in het begin - niet te lang te doen. Bouw het rustig op en let erop dat de keel open en ontspannen blijft. De tongslag moet te allen tijde ontspannen uit te voeren zijn want als dat niet het geval is, dan forceer je de zaak.
  3.  Zeg bij het oefenen Tjoe-Ke, tjoe-ke.

 De driedelige tongslag wil zeggen twee TA-aanzetten gevolgd door een KA-aanzet. TATAKA. Hiervoor geldt hetzelfde verhaal. Zorg dat je de verschillende aanzetten los van elkaar maakt.

  1. Ze mogen niet in elkaar overlopen.
  2. Maak ze scherp en kort en
  3. streef ernaar dat de KA-aanzet exact overeenkomt met de TA-aanzet. Voor zowel de tweedelige als de driedelige tongslag geldt dat je ze pas in snel tempo mag uitvoeren als je ze in een langzaam tempo goed beheerst.

Dat is natuurlijk allemaal leuk, om dit zo te lezen op mijn blog, ga er vooral lekker mee aan de slag om dit te oefenen. Neem er de tijd voor. En mocht je nou toch vastlopen, kies dan voor een coachingsessie, ik help je namelijk heel graag verder!


Cross-overs, leuk overleven!

by

Volle zalen trekken, dat wil iedere vereniging, als het weer mag!
Maar... hoe doe je dat? Want in een tijd waarin individualisme hoogtij viert, lijkt een muziekvereniging soms wat achterhaald....

Ik zeg met opzet: 'lijkt' wat achterhaald. Want ik denk dat een muziekvereniging heel hip kán zijn, en interessant voor jong en oud. Maar, ik heb het hier al vaker geschreven, dan moet je als vereniging open staan voor het hier en nu! 

Zelf werk ik binnenkort mee aan een heel gaaf project waarin verschillende verenigingen en artiesten samenwerken aan een grote gezamenlijke productie. En ja, dat is soms best uit je comfort zone, maar tegelijkertijd is het inspirerend en geeft het samenwerken met andere kunstenaars een energie-boost, een echte kick!

Let op: ik zeg nu niet dat een muziekvereniging op zichzelf geen bestaansrecht meer heeft, dat is zeker niet het geval, maar ik denk dat je er wel goed aan doet om regelmatig je vleugels eens uit te slaan en zo tot mooie verrassende en vernieuwende uitvoeringen te komen.

Daarmee speel je je als orkest in de kijker, daarmee trek je nieuwe leden, én niet onbelangrijk: daarmee valt er vaak ook nog wel wat subsidie en sponsorgeld binnen te halen!

Ik ben benieuwd hoe jij er tegenaan kijkt!

Vibrato wat en hoe

by

De afgelopen weken werd me een aantal keer gevraagd naar vibrato spelen. Hoe doe je dat op een koperinstrument en hoe zorg je dat het niet 'te veel' wordt? Ik besloot er daarom een blog aan te wijden!

Vibrato is er echt alleen maar om een toon te kleuren en moet dus ook als zodanig toegepast worden. Natuurlijk is het een persoonlijk iets, maar het vibrato moet altijd in dienst van de muziek staan!

  • Het vibrato wordt nog wel eens op een overdreven wijze uitgevoerd om technische tekortkomingen te verbloemen. Daarom moet een beginnende leerling altijd eerst met een strakke goed door adem gesteunde toon leren spelen voor je vibrato kunt gaan leren.
  • De verschillende muziekstijlen uit de muziekgeschiedenis van de 20e eeuw kennen vele verschillende toepassingen van het vibrato. Zo was het in de twintiger en dertiger jaren te doen gebruikelijk om met een sterk en wijd vibrato te spelen (Louis Armstrong). In bijv. de 'cool jazz' werd er zo min mogelijk gevibreerd. Als het al gebeurde dan deden ze het aan het eind van de toon. 
  • Het vibrato kan grote invloed uit kan oefenen op het karakter van de muziek.

Er zijn verschillende soorten vibrato:

  • dynamische vibrato. Dit houdt in dat je met een bepaalde regelmaat hard en zacht speelt. Je doet dat door het aanspannen en ontspannen van het middenrif.
  • lipvibrato wordt er een regelmatige golfbeweging uitgevoerd rondom, boven, onder (of in combinatie) het tooncentrum. Het gaat dus om een variatie van de toonhoogte. De snelheid van deze golfbeweging kan gevarieerd worden en is afhankelijk van de smaak van de speler.

Het lipvibrato wordt meestal bewerkstelligd door het bewegen van de onderkaak. Simpel gezegd maak je hierbij een soort 'wawa' beweging met je onderkaak.

Het is NIET de bedoeling dat je met je hand (en dus je instrument) beweegt of met je hoofd schudt om een vibrato te bewerkstelligen. 

  • Onthoud dat het vibrato het embouchure nooit wezenlijk mag veranderen. Om goed te leren omgaan met vibrato raad ik de leerling aan om allereerst heel veel goede opnames te beluisteren, en de daarop uitgevoerde vibrato's nauwkeurig na te bootsen.
    Je kunt het vibrato trainen door het ritmisch gelijkmatig (metronoom) uit te voeren op de verschillende tonen van een toonladder uit het middenregister. Let hierbij op de klankconstantie en de regelmaat van het vibrato. (wawa)
  • Onthoud bij het studeren van vibrato dat het om een toegevoegde waarde gaat. Het is niet een op zichzelf staand iets. Een slechte toon gaat niet beter klinken door een sterk vibrato.

    Wil je met jouw vibrato-techniek aan de slag en wil je daarbij mijn hulp?
    Dat kan, via deze link kun je direct een sessie boeken!
     

Een snelle tong trainen!

by

De titel van deze blog is misschien voor sommigen wat dubieus, maar toch is het waar we het over gaan hebben vandaag: een snelle tong trainen. 
Zo aan het begin van het seizoen, na een (lange) vakantie is het voor veel koperblazers weer even zoeken naar het juiste embouchure en veelal hoor ik: die snelle noten dat lukt nog niet mijn tong is nog een beetje lui.
Een goed moment dus om het gebruik van de tong eens even goed onder de loep te nemen!

Een goede aanzet

Een goede aanzet op een koperen blaasinstrument maak je door TU of TA of TI te zeggen. De beweging die je tong dan maakt, dat is de beweging waarmee je een mooi directe aanzet krijgt.
Als je de noot stopt mag je NIET je tong gebruiken, je krijgt dan een lelijk abrupt eind van een noot!

Behalve de TU-aanzet, wordt ook de DU-aanzet gebruikt.
De beweging van de tong is dan langzamer en de vorm van de tong is ronder in plaats van gespitst. Hierdoor krijg je een mooie ronde portato-toon.

Tong Trainer

  • Speel eerste met de metronoom op 80 een serie van achtste noten op een toon uit het middenregister. Dit is om het correcte staccato gevoel op te wekken. Let op, de aanzet moet hard en scherp klinken strak getimed zijn.
  • Na verloop van tijd zal je bij deze oefening de neiging krijgen om DA i.p.v. TA-aanzetten te spelen. Dit moet worden voorkomen.
  • Neem nu een toonladder uit het middenregister en speel deze van boven naar beneden in 1 adem door, met twee (achtste) aanzetten per toon.
  •  Als je beneden aangekomen bent neem je snel één keer adem en speel je de toonladder weer met twee aanzetten per toon omhoog. Dit kun je herhalen met drie aan-zetten per toon (triolen) en daarna met vier aanzetten (zestienden). Daarna zestiende triolen en als finale tweeëndertig-ste aanzetten.
  • Steeds de toonladder van boven naar beneden spelen in één adem, daarna lucht innemen en weer omhoog. Het is de bedoeling dat de staccato TA-aanzet steeds gelijk blijft.
  • Na verloop van tijd zal het vermoeid aanvoelen. Dit is omdat je bij het goed uitvoeren van deze oefening een groep spieren traint, die normaal gesproken niet zo extreem in actie is. Probeer als je met de oefening start een natuurlijk staccato te spelen. Het moet ontspannen en natuurgetrouw klinken en aanvoelen. Als je gelijk al verkrampt heeft het geen zin.


    Daarnet schreef ik dat je een noot niet mag stoppen met je tong, maar bij het spelen van een reeks staccato tonen is het simpelweg niet te doen om alle tonen te stoppen met behulp van je middenrif. Het ontspanningsproces duurt immers te lang. Je moet ze dan wel stoppen met de tong.  Je tong stopt dan als het ware steeds de luchtstroom, en je maakt dan met je tong dezelfde beweging als de beweging die je maakt bij 1 enkele aanzet! Het belangrijkste is dat je luchtstroom constant blijft, zorg daarom dat je embouchure en je keel ontspannen blijft tijdens de activiteit van je tong! 

Help, ik kan het niet alleen...

Ik kan me voorstellen dat je vol vuur aan de slag gaat met deze oefening, en tot de conclusie komt dat je toch wat meer input nodig hebt, wat 1-op-1 hulp. Dat kan natuurlijk altijd. Via deze link kun je een coachingsessie met mij boeken, ik help je dolgraag verder!

De vakantie zit er bijna op: omzien en de blik vooruit!

by

Het is alweer de laatste week van de zomervakantie. De weken zijn omgevlogen! 
In deze blog wil ik jullie even meenemen naar wat deze vakantie mij muzikaal heeft gebracht, en wat ik hoop dat het nieuwe seizoen gaat brengen.

Na anderhalf onrustig Corona-jaar besloot ik om deze zomervakantie rustig aan te doen. Geen groots opgezet muzikaal zomerprogramma, maar even rust en tijd voor mezelf.

Nou ja... rust... Het is niet zo dat ik 6 weken plat op mijn kont heb gezet en niks heb gedaan, daar ben ik het type niet voor.
Maar nu alle repetities en lessen stil lagen was er tijd om mijn creativiteit en muzikale energie vrij te laten stromen (of juist niet!).

En zo kwam het dat er tóch wat video's werden opgenomen, gewoon omdat ik daar onwijs veel zin in had, en dat er weer gecomponeerd werd. Omdat er rust en inspiratie was! Het betreft een compositie voor een internationale compositiewedstrijd, dus dat is wel spannend. Het werk is nog niet af hoor, maar er is dan ook nog ruim de tijd om het af te ronden.

Ik heb ook mijn 2e muzikale escaperoom online beschikbaar gemaakt en ik heb hard gewerkt aan het opzetten van een e-learning muziekgeschiedenis. Die e-learning komt in het najaar van 2021 beschikbaar! 

Natuurlijk heb ik ook wat voorbereidingen getroffen voor het nieuwe schooljaar: roosters maken (dat is wat deze week op de planning staat) en al wat planningen maken voor orkesten, hoewel dat vanwege Corona nog lastig is natuurlijk.

En verder heb ik veel gelezen: toffe boeken over dirigenten en hun levens, over orkesten, over wat muziek met ons mensen doet. Ook heb ik in de zomer veel muziek geluisterd; en dat varieert van blaasmuziek tot pop en klassiek en alles wat daar tussen zit..

En wat onwijs leuk was: ik heb tijdens de vakantie mijn voormalig docent HAFA-directie Hardy Mertens sinds lange tijd weer eens live gesproken. We hebben samen gepraat over van alles en nog wat, maar natuurlijk ook veel over muziek, ons werk, onze passie. Wat was het ongelooflijk tof en inspirerend om met elkaar te praten en onze ervaringen en ideeën te delen. We willen dit in de toekomt vaker gaan doen.

Al met al was het dus een ontspannende, creatieve en toch muzikale vakantie!

Tja, en dan het komende seizoen. Ik hoop van harte dat we weer enigszins terug kunnen naar normaal, dat we weer echt concerten kunnen geven met publiek.
In mijn agenda staan gelukkig al weer wat concerten gepland: met orkesten, maar ook met wat kleinere ensembles en ook in verrassende combinaties met andere kunstvormen.
Mijn allergrootste wens is dat de blaasmuzieksector deze crisis overleeft, en ik ben er van overtuigd dat dat mogelijk is, als iedereen gaat inzien dat we een eigentijds karakter moeten gaan krijgen, zonder daarbij onze identiteit te verliezen.

Prima Vista spelen, hoe pak je dat aan?

by

Prima vista eventjes iets 'wegspelen'.. Veel mensen vinden het knap lastig! Nu het nieuwe seizoen er weer aan komt en er waarschijnlijk bij veel orkesten nieuw repertoire op de lessenaar komt, wil ik je een paar tips geven hoe je dat a vue spelen het beste aan kunt pakken! Deze tips zijn niet zozeer bedoeld voor een eerste repetitie in orkestverband, maar wél voor thuisstudie en zeker ook voor mensen die zich dit seizoen gaan voorbereiden op een muziekexamen, waar prima vista spelen ook onderdeel van uit maakt!

Alles begint met KIJKEN, rustig kijken! Waarnaar je dan moet kijken?
- Naar de toonsoort (voortekens, slotnoot, toevallige voortekens)
- Naar de maatsoort, hoe moet je tellen, waar zie je lastige ritmes?
- Naar dynamiek en muzikale zinnen, waar moet je ademhalen?

Na kijken komt TEMPO
Is er een exact tempo aangegeven? Waar zit je moeilijkste maat? Bepaal hoe snel je die zo op het eerste gezicht zou kunnen spelen, en bepaal op grond daarvan jouw tempo voor je prima vista spel.

Hierna ga je MENTAAL OEFENEN
Dat wil zeggen dat je in je hoofd het ritme (en wellicht ook al de melodie) zingt. In de tweede fase van het mentaal oefenen ga je ook je grepen 'droog' meedoen.

En dan komt uiteindelijk het echte SPELEN!
Tel af (in je hoofd) en speel! Gaat er iets kleins mis? Probeer gewoon door te spelen!!
Echt studeren komt later, voor nu was het doel om prima vista te spelen!

Inspiratie!

by

Hoe...
komt een idee ooit tot stand?
kan zo'n gedachte ontstaan?
Waar komt dat helder ogenblik
dat inzicht toch vandaan?


Misschien ken je deze tekst, uit het lied 'Inspiratie' van Mathilde Santing. 
Het is precies die tekst die me de afgelopen weken door mijn hoofd spookt...

Ik moet eerlijk zeggen: componeren heb ik sinds het voorjaar van 2020 niet meer gedaan. Ik had toen een 'opdracht' om te componeren voor het senioren orkest van Amor Musae.
Een mars ten tijde van Corona. Het was een geslaagd project, maar ik voelde na het afronden ervan totaal niet de behoefte om met iets nieuws aan de slag te gaan.

En nu, deze zomer, nu alles wat rustiger is.. Nu kwam er een compositiewedstrijd op mijn pad, eentje met internationale allure. (Ik zal jullie later meer vertellen over het hoe en wat, op dit moment doet dat niet ter zake)

Ik was enthousiast, wilde er graag mee aan de slag, maar het idee moest nog een beetje rijpen. Geen probleem, want de deadline ligt pas eind van dit kalenderjaar. Ik besloot om mezelf echt totaal geen druk op te leggen: lukt het  dan lukt het, en wordt het niks, dan wordt het gewoon niks. Geen man overboord.

En dan blijkt dus echt dat inspiratie komt als je rust in je hoofd hebt, en als je open staat voor nieuwe dingen... In de vakantie dus!

En zo is het gekomen dat ik inmiddels al een behoorlijk deel van mijn compositie op papier heb staan!

Inspirerend?!


Reflectie en de toekomst van onze sector

by

De laatste maanden heb ik het vaak gehoord: Ach de blaasmuziek die heeft zijn langste tijd wel gehad. Corona was echt de nekslag voor onze sector... Leden en leerlingen zijn gestopt. Het orkestspel niet gemist tijdens de lockdown? Een andere hobby gevonden misschien?! Nee, de blaasmuziek die gaat het niet redden.

Maar wat nou als we eens wat meer gaan reflecteren met zijn allen? Ik denk dat de blaasmuziek nog een heeeeeeeel lang leven beschoren is, mits we met zijn allen onze ogen en oren goed open houden en vooral ook naar onszelf en onze eigen rol kijken.

Waarom ben jij of bent u lid geworden van een muziekvereniging? Omdat het fijn is om samen muziek te maken? Omdat het gezellig is? Omdat je met muziek vriendschappen op doet voor het leven?
Hoe is dat voor jou? En hoe is dat voor andere leden van jouw vereniging, of voor leden van andere verenigingen?

En als je dat dan weet... Hoe kun je daar dan op inspelen zodat mensen wél binnenboord blijven?

Kijk eens wat verder dan: we doen altijd 1x per jaar een bbq en verder draait het vooral om de concerten, en ja die hadden we de afgelopen tijd niet zoveel...

Met 1 van mijn orkesten hebben we in de lockdown wekelijks een online activiteit ontplooid. Bijna iedereen was er steeds bij, en er zijn nul (0!) leden vertrokken... De gezelligheid, de vriendschappen die was er ondanks Corona toch gewoon. Mensen hadden het idee toch ergens bij te horen!

Dat gevoel is belangrijk, want daardoor willen mensen ook echt 'werken' voor komende muzikale activiteiten. 
Tegelijkertijd moet je dat gevoel warm zien te houden dat mensen ergens bij horen... Een muziekvereniging is niet alleen maar muziek, het is vooral ook een sociaal gebeuren, en ik denk dat daar de sleutel ligt tot het behoud van onze mooie sector! 

Want als we er samen voor gaan, dan klinkt er voorlopig nog geen slotakkoord!


Zomervakantie!

by

En toen was het dan toch echt zomervakantie! De afgelopen week gingen een aantal muzikale werkzaamheden nog door, maar nu ligt alles echt even stil..
En hoewel ik echt dol ben op mijn werk, ben ik ook echt blij dat er nu even niks moet en heel veel mag!

Het afgelopen seizoen was een heel vreemd seizoen, waarin ik ongelooflijk veel geleerd heb en waarin ik ook blij was dat ik op andere manieren toch iets kon betekenen voor mijn leerlingen en orkesten.
Maar tegelijkertijd heeft het seizoen me daardoor wel veel (meer) energie gekost dan normaal.. En begrijp me niet verkeerd, dat heb ik met heel veel liefde en plezier gedaan, maar dan is het wel goed dat er nu even tijd is voor rust en ontspanning!

Lekker even genieten van helemaal niks, een goed boek (of een leuke chick-lit ;)), lekkere muziek, goed eten, uitstapjes. Alles om weer even helemaal op te laden voor het komende (hopelijk normale) seizoen.

Af en toe zal ik jullie deze zomer verrassen met een leuke video, want ik ben wel van plan af en toe wat leuke dingen op te nemen. En er wordt ook gewerkt aan een e-learning en een nieuwe compositie, maar dat gaat allemaal heel relaxed... Ik probeer wel gewoon iedere week een blogje te schrijven voor jullie, waarschijnlijk met wat muzikale vakantie-inspiratie erin!

Fijne zomer!