dirigent achter de schermen

Als dirigent en docent vind ik het belangrijk om mezelf te blijven bijscholen. Stilstand is achteruitgang in een wereld die zich alsmaar sneller ontwikkelt. Daarom volgde ik de afgelopen weken een aantal online workshops met als thema feedback geven aan een orkest en toewerken naar een eindpresentatie. Het waren inspirerende sessies, en ik wil er vandaag graag iets over schrijven in dit blog.

Hoe werk je met een orkest of koor of met een klein ensemble toe naar een fantastische eindpresentatie, een groot concert? Dat was eigenlijk de centrale vraag.
Ik heb kennis gemaakt met de I like I wish methode. Dit is een methode van feedback geven die je eigenlijk in allerlei situaties (dus niet alleen muzikaal) kunt gebruiken.
De basis is simpel: geef aan wat je waardeert en wat je graag nog anders zou zien.

In het voorbeeld van een orkestrepetitie: als je een werk hebt gerepeteerd geef dan aan wat goed ging, en waar je nog verbetering wilt. Zo weten muzikanten ook waaraan ze nog moeten werken. Belangrijk voor jezelf is wel dat je alles goed documenteert, zodat je de volgende keer weet waaraan je nog wilt werken bij een bepaald werk. Door je feedback te delen met je orkestleden maak je hen mede eigenaar van het kunstwerk, in dit geval het concert. Daardoor zullen ze meer betrokken zijn en meer gemotiveerd om thuis ook echt aan de slag te gaan.

Voor mij was het een eye-opener vooral voor wat betreft het repeteren met orkesten. Ik werk zelf vaak wel met zogenaamde kleurenkaarten voor stukken. Als een stuk rood is dan moet er nog ongelooflijk veel aan gebeuren. Oranje is veel werk, maar geen drama en geel is al bijna concertwaardig. Tot op heden maakte ik mijn orkestleden geen deelgenoot van mijn kleurenkaartjes, maar door de workshops die ik nu heb gevolgd ben ik van plan hen meer deelgenoot te gaan maken van het proces door middel van de I like I wish methode! Want zeg nou zelf: het is toch fantastisch om met een gemotiveerd orkest op een gestructureerde manier toe te werken naar een fantastisch concert?

En jij? Ga je de I like I wish methode inzetten? Misschien wel op een heel ander vlak dan ik?

Net zoals veel orkesten heeft ook de harmonie van muziekvereniging de Scheldezonen waar ik dirigent ben, lang moeten wachten op een after-corona concert. Afgelopen september werd een tof optreden gegeven op een lokaal muziekfestival, maar daarna stak Corona weer de kop op en bleef het stil... Nou ja, er werden online wel weer wat dingen gedaan, maar een echt concert, dat bleef achterwege. Aanstaande zaterdag is dan eindelijk weer het eerste concert in maanden! En wat voor eentje: het traditionele Brabantse Wal Midzomer Concert!

Jaarlijks (Corona niet meegerekend) organiseert de harmonie dit zomerconcert. Een concert in een gemoedelijke sfeer in samenwerking met 'huisband' Leo & the Crickets. Een concert ook waarin aardig wat popnummers voorbij komen.. In de winter wordt sinds enkele jaren het wat meer klassiek getinte winterconcert georganiseerd.

Het zomerconcert van dit jaar belooft ook weer een heerlijk avond te worden, en hopelijk zijn de weergoden ons goed gezind, zodat het muzikale feest buiten gevierd kan worden op het plein voor MFC Kloosterhof. Bij slecht weer vindt het concert plaats in de hal van MFC Kloosterhof.

Wat er zoal op het programma staat: het gaat van filmmuziek en muziek van tv-series tot een heuse paso doble van Robbie Williams tot Snarky Puppy. Na de pauze wordt vrijwel alle muziek door harmonie en band samen uitgevoerd. De band zal echter ook een aantal nummers zonder de harmonie vertolken.

In de pauze is er een verloting, en er worden dit jaar ook borrelplankjes verkocht. De toegang tot dit muzikale zomerfeestje is helemaal gratis, dus ik zou zeggen: noteer 16 juli 20.30 in de agenda en kom gezellig luisteren en genieten!

Op zondag 26 september vond er in Oisterwijk een bijzonder congres plaats: Complementary Colours. Een congres waarin een parallelprogramma voor verenigingsbestuurders én voor dirigenten werd gepresenteerd. Sommige onderdelen werde plenair gepresenteerd, en andere juist weer in deelgroepen.

Het congres was, door het C-woord, tot twee keer toe verplaatst, maar nu kon het dan eindelijk doorgaan.
Zelf kon ik er helaas niet de hele dag bij zijn, want ik mocht weer een concert dirigeren. Ja en werk gaat voor natuurlijk! Ik was dus alleen bij het ochtendprogramma aanwezig, maar dat was al bijzonder interessant met een workshop over de persoonlijkheid en psychologische kenmerken van een dirigent.
Heel leerzaam was het om te duiken in persoonlijkheid en het ontwikkelen van een persoonlijke stijl. Hoe sta je voor het orkest? Hoe ga je om met samen iets doen en toch afstand houden?! Lastige zaken waar iedere dirigent soms mee te maken heeft.
Belangrijkste eye-opener: iedere tegenslag heeft iets positiefs als je ervan wil leren!

Vervolgens was er een zeer levendige lezing door Steven Pont over effectief communiceren, ook erg belangrijk als dirigent. Bokito werd aangehaald om duidelijk te maken dat de relatie en daarmee ook de communicatie het meest wordt bepaald door degene die er de laagste waarde aan hecht...
Op een toffe manier werden een paar hele goede eye-openers naar voren gebracht:
- als je mensen niet snapt, bedenk dan wat hun belang is
- positie geeft taal pas betekenis
- macht inzetten maakt machteloos (want er ontstaat ondergronds verzet)
- niet de situatie, maar de interpretatie bepaalt hoe mensen communiceren

Ik heb heel wat ideeën opgedaan over hoe nu om te gaan met bepaalde uitdagingen en ik ben dan ook blij dat ik toch een halve dag van het congres heb kunnen mee beleven. Een levenslang leren, niet waar?!

Vandaag, woensdag 26 mei 2021, viert muziekvereniging de Scheldezonen - Hoogerheide, een vereniging waar ik werkzaam ben als dirigent én koperdocent, haar 125-jarig jubileum. Precies 125 jaar geleden werd de vereniging opgericht. En zoals vele verenigingen kende de clubs ups en downs.

Tja, en de huidige tijd is voor muziekverenigingen natuurlijk ook geen pretje.. Voor welke vereniging wel vraag je je af... 

Maar ik denk dat deze, niet eens zo grote, dorpsvereniging het helemaal niet zo slecht doet!

In Corona-tijd zijn de lessen allemaal online gegeven, en het harmonieorkest heeft inmiddels 8 (!) samenspeelvideo's opgenomen.

Reken maar dat dat niet meeviel, veel muzikanten misten toch hun buurman of -vrouw om zich een beetje aan op te trekken.

Maar de andere kant is dat de deelnemers aan deze video's allemaal hun best hebben gedaan het beste eruit te halen.
En in dat opzicht zijn ze, ondanks alles, toch gegroeid! En stiekem ben ik daar als dirigent dan ook wel weer een beetje trots op...

Denken in mogelijkheden

Natuurlijk had men het jubileumjaar groots voorgesteld: mooie concerten met veel publiek en vooral fantastische muziek. Dat zit er nog even niet in. Weliswaar gloort er licht aan het eind van de tunnel voor wat betreft het starten met samen repeteren. Maar het kost wel wat tijd om na zoveel maanden weer een mooi samenhangend geheel te creëren.

Maar bij de pakken neer zitten? Nee hoor!
De vereniging heeft al voor hetere vuren gestaan.

Vanavond wordt het jubileumjaar (online) feestelijk geopend door leden en leerlingen van de vereniging... En verder wordt steeds gekeken wat wel kan! En dat is precies wat nodig is in deze tijd!
DENKEN IN KANSEN en NIET IN PROBLEMEN.

Veranderingen in de sector

Ja, en dan zullen er door dat denken in kansen soms dingen moeten veranderen, niet meer kunnen zoals we het gewend waren. Maar anders is niet vanzelf slecht of minder.. Misschien zelfs wel leuker, verrassender en zeker leerzaam! En ik denk dat we daarom allemaal in kansen moeten denken. Niet teveel leeuwen en beren, maar nieuwsgierig op zoek naar mogelijkheden!