fbpx

Bericht naar aanleiding van de uitzending van Pointer

Zondagavond zat ik met een knoop in mn maag te kijken naar alweer de tweede aflevering van Pointer waarin het ging over grensoverschrijdend gedrag van hoofdvakdocenten op conservatoria. 

Ook op het instituut waar ik jarenlang studeerde. Inhoudelijk is het niet aan mij om iets over de situaties te zeggen, dat ga ik dus ook zeker niet doen.

Maar de uitzending raakte me wel en zette me enorm aan het denken. Een soort reflectie op mijn eigen studie, maar vooral ook op het muziekonderwijs in het algemeen. Want ik denk dat de aloude meester-gezel-relatie in het muziekonderwijs júist de ruimte biedt voor grensoverschrijdend gedrag. 

Al mijmerend bleek dat meer mensen de uitzending hebben gezien, want ik werd gebeld, geappt en gemaild door orkestleden die bezorgd om me waren en zich afvroegen of ik dergelijke dingen ook heb meegemaakt.
Heel lief, zonder meer… dankjulliewel voor deze bezorgdheid. 
Lieve lieve mensen, ik heb in het algemeen een top-tijd gehad tijdens mijn studie. Het was soms een ongelooflijk harde leerschool, maar ik ben gelukkig wel altijd met respect behandeld. 

Wat ik zelf doe in mijn rol als docent, en dat is iets wat ik ook anderen wil meegeven: ontwijk de meester-gezel-relatie. Wees als docent niet de alwetende professional. 

Ik wil als docent een coach, een kompas zijn: leerlingen zelf laten ontdekken en hen eigenaarschap geven over hun les en hun muziek. Op die manier blijft niet alleen de band tussen docent/coach en leerling in een meer natuurlijke balans, maar krijgt de leerling ook veel meer de mogelijkheid om zijn eigen creativiteit te laten stromen! En zo ontstaan werkelijk de mooiste dingen. Leerlingen hebben zoveel plezier in hun les en ikzelf kijk regelmatig verwonderd naar de toffe ideeën die dan soms boven komen. Ook voor mij als docent zijn de lessen dus leuker!

Ik heb weliswaar geen compleet vastgelegd plan per les, maar de muziek komt wel meer tot leven in een veilige omgeving, en dat lijkt me het allerbelangrijkste en tegelijk het allermooiste!

Docent en leerling hebben een gezamenlijk doel maar de weg daarnaartoe ligt niet van tevoren al vast.

Tsja en het doel is ergens voor elke leerling gelijk; namelijk hun eigen muzikaliteit tot bloei brengen, muziek laten leven ín hen. 

En het doel mag dan voor iedereen gelijk zijn, de lessen zijn dat zeker niet!  Want ieders muzikaliteit en interesse is anders! Niks heerlijker dan samen die persoonlijke ontdekkingstocht aan te gaan!

Belangrijk is het als docent om steeds goed te luisteren naar je leerling en daarop in te haken op een manier die bij die leerling past. Ik ben als docent altijd  ‘aan’ en een automatische piloot werkt in mijn lessen zéker niet. Samen met mijn leerlingen ontdek ik namelijk steeds nieuwe bijzondere (om)weggetjes waarlangs we uiteindelijk samen het doel  bereiken.

Voor collegae die meer wil lezen over deze insteek bij het lesgeven raad ik het boek ‘als de muziek er al is’ van Suzan Lutke aan. 

Wil jij na het lezen van dit artikel graag een (proef)les van me? Neem gerust contact met me op!

Van opmaat tot slotakkoord: Ivo Kouwenhoven treft de juiste toon!

Ivo Kouwenhoven, de meeste dirigenten, bestuursleden, en orkestleden van blaasorkesten zullen de naam zeker herkennen. Ivo schreef talloze arrangementen en composities voor (jeugd)blaasorkest.
Ivo is een man naar mijn hart: iemand die (jonge) muzikanten benadert vanuit de muzikant en niet vanuit een boekje of een lesmethode. Ivo is ook de man achter Bas & Viola en het spel ‘de grote muziekrace’..
 
Eerder schreef hij het boek ‘verder kijken dan de muzieknoot lang is’.
Zijn nieuwste boek draagt de naam ‘van opmaat tot slotakkoord’.

En wie nu denkt dat Ivo een handleiding heeft geschreven hoe je jonge leden binnen haalt en levenslang binnenhoudt in je vereniging, komt van een koude kermis thuis.

Maar dat wil niet zeggen dat dit geen goed boek is, integendeel!
Want zoals Ivo zelf niet lesgeeft en dirigeert vanuit een boek of vanuit een partituur, zo is het ook niet de bedoeling dat hij ons als dirigenten en/of bestuurders vertelt hoe we het moeten aanpakken!

Het boek is wel een eye-opener, voor wie zijn ogen tenminste wíl openen!

Het belangrijkste is dat we met zijn allen uitgaan van het kind, het individu, de leerling, hoe je het ook noemen wil. Zet je eigen ego opzij, wees open minded en geef kinderen (en ook pubers!) hun eigen ruimte en neem ze serieus.

In het boek zijn allerlei vlot geschreven korte stukjes te vinden waarin voorbeelden worden gegeven hoe je het zou kunnen aanpakken, voorbeelden van hoe Ivo het aanpakt. Gewoon ideetjes over hoe je anders naar situaties kan kijken. Een aanzet om zelf open-minded te kijken en stil te staan bij hoe je zelf functioneert als dirigent of bestuurslid.  
Ook zijn er treffende gedichten in het boek opgenomen.

Ik heb wederom genoten van het boek van Kouwenhoven, en als ik voor mezelf spreek; dan is de reminder die ik in mijn agenda zet: Luister met je ogen en kijk met je hart! En dat is er eentje die je niet alleen op muziek kunt toepassen maar op heel veel andere situaties waarin je te maken hebt met andere mensen…
 
Het boek van Ivo Kouwenhoven is voor 16,95 te koop via  www.himalayamusic.nl
 

Reflectie en de toekomst van onze sector

De laatste maanden heb ik het vaak gehoord: Ach de blaasmuziek die heeft zijn langste tijd wel gehad. Corona was echt de nekslag voor onze sector... Leden en leerlingen zijn gestopt. Het orkestspel niet gemist tijdens de lockdown? Een andere hobby gevonden misschien?! Nee, de blaasmuziek die gaat het niet redden.

Maar wat nou als we eens wat meer gaan reflecteren met zijn allen? Ik denk dat de blaasmuziek nog een heeeeeeeel lang leven beschoren is, mits we met zijn allen onze ogen en oren goed open houden en vooral ook naar onszelf en onze eigen rol kijken.

Waarom ben jij of bent u lid geworden van een muziekvereniging? Omdat het fijn is om samen muziek te maken? Omdat het gezellig is? Omdat je met muziek vriendschappen op doet voor het leven?
Hoe is dat voor jou? En hoe is dat voor andere leden van jouw vereniging, of voor leden van andere verenigingen?

En als je dat dan weet... Hoe kun je daar dan op inspelen zodat mensen wél binnenboord blijven?

Kijk eens wat verder dan: we doen altijd 1x per jaar een bbq en verder draait het vooral om de concerten, en ja die hadden we de afgelopen tijd niet zoveel...

Met 1 van mijn orkesten hebben we in de lockdown wekelijks een online activiteit ontplooid. Bijna iedereen was er steeds bij, en er zijn nul (0!) leden vertrokken... De gezelligheid, de vriendschappen die was er ondanks Corona toch gewoon. Mensen hadden het idee toch ergens bij te horen!

Dat gevoel is belangrijk, want daardoor willen mensen ook echt 'werken' voor komende muzikale activiteiten. 
Tegelijkertijd moet je dat gevoel warm zien te houden dat mensen ergens bij horen... Een muziekvereniging is niet alleen maar muziek, het is vooral ook een sociaal gebeuren, en ik denk dat daar de sleutel ligt tot het behoud van onze mooie sector! 

Want als we er samen voor gaan, dan klinkt er voorlopig nog geen slotakkoord!


Zomervakantie!

En toen was het dan toch echt zomervakantie! De afgelopen week gingen een aantal muzikale werkzaamheden nog door, maar nu ligt alles echt even stil..
En hoewel ik echt dol ben op mijn werk, ben ik ook echt blij dat er nu even niks moet en heel veel mag!

Het afgelopen seizoen was een heel vreemd seizoen, waarin ik ongelooflijk veel geleerd heb en waarin ik ook blij was dat ik op andere manieren toch iets kon betekenen voor mijn leerlingen en orkesten.
Maar tegelijkertijd heeft het seizoen me daardoor wel veel (meer) energie gekost dan normaal.. En begrijp me niet verkeerd, dat heb ik met heel veel liefde en plezier gedaan, maar dan is het wel goed dat er nu even tijd is voor rust en ontspanning!

Lekker even genieten van helemaal niks, een goed boek (of een leuke chick-lit ;)), lekkere muziek, goed eten, uitstapjes. Alles om weer even helemaal op te laden voor het komende (hopelijk normale) seizoen.

Af en toe zal ik jullie deze zomer verrassen met een leuke video, want ik ben wel van plan af en toe wat leuke dingen op te nemen. En er wordt ook gewerkt aan een e-learning en een nieuwe compositie, maar dat gaat allemaal heel relaxed... Ik probeer wel gewoon iedere week een blogje te schrijven voor jullie, waarschijnlijk met wat muzikale vakantie-inspiratie erin!

Fijne zomer!

Meespeelcd’s: zonde of zaligheid?

In mijn eigen tijd als (jonge) leerling had je ze nog niet: boeken met meespeelcd's en dvd's.
Ik had dat best wel leuk gevonden denk ik, hoewel... misschien ook wel niet...
De afgelopen week voerde ik een gesprek over de zin en de onzin van dit soort boeken.

Want ja, er zijn dus mensen die dit soort meespeelcd's zeer zinloos en zelfs slecht vinden voor onze leerlingen.
Het zou hen te makkelijk worden gemaakt en hun creativiteit zou niet of onvoldoende geprikkeld worden door deze meespeelcd's..

Ik snap die redenering aan de ene kant wel: op de cd wordt vaak al voorgespeeld hoe de leerling het zou moeten doen, dus dat laat weinig ruimte voor creativiteit. Bovendien als het voorgespeeld wordt, speelt het voor veel leerlingen een stuk makkelijker..

Maar het gaat te ver om dan te zeggen dat dit soort cd's slecht en zinloos zijn! Wat denk je van een beginnende leerling zonder muzikale ouders die thuis zijn eerste noten moet oefenen? Dan is zo'n cd maar wat handig, want zo kan hij of zij tenminste controleren of de toonhoogte wel klopt.

Voor de wat gevorderde muzikanten is het prettig om met de cd wat tempo-vastheid te oefenen. Bovendien is het natuurlijk super om thuis ook met een soort band te kunnen spelen. Dat is toch veel leuker dan in je eentje. Dus de meespeelcd heeft ook een plezierverhogend effect op de meeste leerlingen.

Maar aan de andere kant wil ik als coach ook graag dat een leerling zich ontwikkelt tot een muzikale persoonlijkheid, dus ik bouw het gebruik van dit soort cd's wel vaak een beetje af na het allereerste begin. Ik wil graag dat leerlingen zelf dingen gaan ontdekken, hun eigen stijl ontwikkelen etc..

Dus zoals zo vaak ligt het niet zo zwart-wit: meespeelcd's kun je gerust gebruiken in het leerproces en vooral ook op gezette tijden, zolang je de creatieve ontwikkeling van je leerling maar in het oog houdt!

Ik ben benieuwd! Hoe zie jij het werken met meespeelcd's?

Studeren met een Practice Diary

Met name volwassen leerlingen vragen mij in deze tijd vaak hoe ze zichzelf thuis wat kunnen motiveren. Nu heb ik vorig jaar natuurlijk al een hele blog-serie gewijd aan motivatie, maar 1 ding is daarin niet aan de orde gekomen. En dat is nou net iets wat juist voor volwassen leerlingen heel goed werkt: de practice diary!

Wat is het?

Een practice diary is eigenlijk precies dat wat je verwacht dat het is:
een dagboek waarin je je dagelijkse muziekstudie bijhoudt! Maar daarnaast stel je in het dagboek ook maandelijks doelen op korte termijn, middellange en lange termijn.. En je geeft jezelf cijfers voor diverse onderdelen.
Je kiest een mooi schriftje of een soort bullet journal uit waarin je dit gaat uitwerken.

Doelen stellen

Je start met doelen stellen:
- wat wil je op korte termijn bereiken? Korte termijn wil zeggen binnen enkele dagen of weken (liefst binnen een maand, omdat je maandelijks een nieuwe set doelen stelt én jezelf beoordeelt)
- wat wil je op middellange termijn bereiken? Hiermee bedoel ik een paar maanden.
- wat wil je op lange termijn bereiken? Bijvoorbeeld over 1 of meerdere jaren.

Deze doelen schrijf je op de eerste bladzijde van het schrift wat je hiervoor gebruikt.

Dagelijks schrijven

Iedere dag schrijf je wat je die dag gedaan hebt qua studie, maar dat niet alleen, je noteert ook wat goed ging en wat beter moet.

Hier een stukje uit mijn practice diary van een aantal jaar geleden alweer:

'Hard en intensief gestudeerd en met succes: Rochut, Bitsch, Chavanne én Balay een stuk beter dan de afgelopen week!
Blue Bells of Scotland voor het eerst gestudeerd. Een zwaar stuk, maar voor een eerste keer viel het niet tegen. Concertino ging goed, maar de hoge G blijft lastig qua zuiverheid. Pantomime ging wel aardig, maar de vermoeidheid deed me de das om. Ik moet beter opletten dat ik in de hoogte niet ga persen, maar echt op ademsteun blijf spelen.' 

Iedere dag voor je begint lees je de tekst van de dagen ervoor even door zodat je weer precies weet hoe het ging en waar je aan wil werken.

Maandelijks doelen bijstellen én jezelf beoordelen

Iedere maand stel je nieuwe korte termijn doelen, en pas je de middellange termijn en de lange termijn doelen aan.
Maar daarnaast geef je jezelf ook iedere maand cijfers. Wees daar realistisch in, anders help je jezelf niet! 
Voor mij werkt het practice diary, nog steeds, heel erg motiverend. Ik gebruik het niet alleen voor mijn hoofdinstrument euphonium, maar ook voor de trompet en de trombone!

Je eigen rapport

Wat beoordeel je dan? Ik zal mijn rapport met je delen, het staat je natuurlijk vrij om het eventueel anders in te vullen!

Online muzieklessen

In deze tijd ben ik noodgedwongen online muzieklessen aan het geven. Meerdere keren per week krijg ik de vraag of dat nou eigenlijk wel zin heeft, zulke online lessen! Vandaar dat ik dit keer een blog wijd aan online muzieklessen!

Om een goede online muziekles te kunnen geven en volgen moeten de randvoorwaarden natuurlijk wel goed zijn:
- zowel de coach als de pupil moeten een rustige ruimte hebben waar zij ongestoord kunnen spelen
- ook een goede internetverbinding (liefst bekabeld) is belangrijk

Online lesgeven/coachen vraagt een enorme oplettendheid van de docent/coach. Juist omdat je sommige dingen niet goed kunt beoordelen op afstand merk ik bij mezelf dat ik extra oplet en gefocust ben op wat een leerling wel of niet doet of zegt.

Het beste werkt het online lesgeven via een speciaal daarvoor bedoeld platform zoals bijvoorbeeld Muziekonderwijs.nl, waar ik ook werk.
Daar zijn speciale tools voor handen zoals bv een whiteboard, maar ook een metronoom en een opnamefunctie. Alles is gericht op muzieklessen. Bovendien is het een beveiligd platform, waardoor het niet zo snel gehackt zal worden door kwaadwillenden.

Het toffe van online lesgeven is dat je op die manier all over The World kunt lesgeven, en dat doe ik dus inmiddels ook. Ik heb zelfs een leerling in Suriname! Heerlijk! 

Natuurlijk kleven er nadelen aan online lessen: samenspelen lukt niet of nauwelijks, maar je kunt dat deels wel oplossen door opnames te sturen naar je leerlingen, zodat ze daarmee kunnen samenspelen.
Als er iets mis is met een instrument is dat op afstand lastig op te lossen, of in te schatten hoe groot het probleem daadwerkelijk is.
Met name bij beginners is dat dus een lastig punt.

Maar al met al ben ik blij dat ik online lessen kan geven, en ik ben ervan overtuigd dat dit prima kan blijven bestaan náást de live lessen die hopelijk snel ook weer mogelijk worden! 

Muzikale uitdagingen in Corona-tijd

Ik zat afgelopen weekend vol ongeloof en afschuw naar de beelden te kijken van protesten en rellen in Eindhoven, Amsterdam en andere plaatsen. Natuurlijk, je kunt het niet eens zijn met de gang van zaken, en dan mag je dat laten weten. Maar je gaat niet andermans spullen slopen of mensen van hulpdiensten aanvallen!

En ja, ik vind het ook vervelend al die Corona-regels, maar hoe meer je toch met grote groepen bij mekaar komt, hoe langer we met die ellende zitten, denk ik dan met mijn boerenverstand.

Wat bezielt die mensen? Verveling? Balorigheid? Hebben ze geen opvoeding gehad, maar alleen voeding? Ach weet je… Ik kan dat niet veranderen. Wat ik wel kan doen is proberen jullie, mijn volgers, en ook mezelf muzikaal te blijven prikkelen in Corona-tijd. Want zo blijven we lekker bezig met muziek, en muziek leidt af en geeft positieve energie. En dat kunnen we wel gebruiken.

Daarom dus nu een aantal verrassende muzikale uitdagingen voor deze Corona-tijd.

1. Maak je eigen variant van een song of een solostuk wat jij mooi vind

2. Schrijf je eigen solo-stuk! Je vindt hier een Youtube-video van mij over het maken van je eigen dodecafonie.

3. Ga aan de slag met bv Garageband om een eigen blues te componeren! Ook hierover heb ik een video voor je gemaakt.

4. Mis je het samenspelen? Zoek iemand waarmee je (op afstand) kunt samenspelen, dit is hét moment om eens verrassende combinaties te maken!

5. Je kunt ook aan de slag gaan met multi-track opnames, bv met de app Acapella!

6. Verdiep je eens in de historie van je instrument, zoek alles op wat erover te vinden is.

7. Je kunt je natuurlijk ook verdiepen in een bepaalde componist of een bepaald genre om daarover alles te weten te komen.

Last but not least: neem muziekles of volg een leuke workshop! Veel docenten (waaronder ikzelf) verzorgen ook online lessen en workshops.

Juist nu is dat superleuk om te doen. Ik heb bijvoorbeeld workshops in ademhaling, improviseren, componeren, podiumangst overwinnen. Wil jij iets anders? Neem dan gerust contact met me op. Samen komen we er wel aan uit!

Meer weten? Kijk dan eens hier!

#houddemuzieklevend

Tja, een nieuw jaar, nieuwe kansen.. Op 1 januari keek ik, zoals velen van jullie denk ik, naar het traditionele Nieuwjaarsconcert vanuit Wenen. Onder leiding van Ricardo Muti werd een fraai concert weggezet.. Heel vreemd zo zonder publiek.Je zag en voelde bijna de opluchting bij het losbarsten van het online applaus...





Maar wat op mij even zoveel indruk maakte als dit concert was de speech van maestro Muti na afloop van het concert.
Een speech over de kracht van muziek...

Een speech die zozeer aansluit bij mijn #houddemuzieklevend.. Want muziek verbindt mensen. Mijn voornemen voor dit jaar is om ook dit jaar de muziek levend te houden.

Hoe? Ik ga proberen weer een aantal mooie video's op te nemen nu we nog in lockdown zitten, maar daarnaast zal ik ook proberen op allerlei manieren mijn volgers, mijn leerlingen en mijn orkestleden te inspireren.

Heb jij een leuk idee wat daarbij past? Laat het me weten, en wellicht ga ik ermee aan de slag! Want samen houden we de muziek levend!

Bij blijven…

Lifelong learning.. zo heet een bekende jaarlijks terugkerende dirigentenmasterclass-week..
Maar de term wordt vaker gebruikt, en terecht vind ik. Ik bedoel: je studeert op een zeker moment af aan je opleiding, maar dan houdt het niet op!
De wereld om je heen blijft zich ontwikkelen, nieuwe technieken, nieuwe methodes, andere inzichten.. Dat geldt volgens mij voor alle branches, maar zeker ook voor de muziekwereld.

Daar waar je vroeger als docent vooral je leerlingen 'het ambacht' leerde, nu ben je veel meer bezig met het aansluiten bij de belevingswereld van je leerling..
We hebben veel meer geleerd over de effecten van muziek en de effecten van bepaalde methodes...

Ik ben dus echt zo'n musicus die zelf ook graag wil blijven leren. In deze tijd van Corona valt het niet mee. Onlangs werd een congres waar ik hoopte veel te leren afgelast. Begrijpelijk en goed ook. Gezondheid is belangrijker!
Maar gelukkig zijn er ook veel mogelijkheden in de digitale wereld, en dat is dus ook waar ik me deze weken veel begeef om extra kennis op te doen!

Zo ben ik momenteel bezig met het leren over het opzetten van een online muziekcursus, maar ook ben ik bezig met psychologische effecten van lesmethodes en manieren van werken met een orkest... Superleuk, heel erg interessant en inspirerend! Bij blijven kost tijd maar geeft zoveel energie!

En dat bracht me eigenlijk ook op het volgende: stel jij bent een koperblazer die een aantal jaren geleden les heeft gehad.. Ook jij kan bij blijven! Door af en toe eens een coaching sessie te plannen bij een coach of docent. Dat kan natuurlijk bij mij, dat zou ik tof vinden, maar je kunt ook een andere docent kiezen.
Je hoeft niet meteen echt les te gaan nemen, soms is een enkele sessie, een soort workshop al genoeg om je weer inspiratie te geven.
Goed idee, toch?! Wil je een coaching bij mij boeken?
Dat kan, het kan zelfs online, meer corona Proof kan het niet! Ik werk via Muziekonderwijs, zodat jij verzekerd bent van een veilige lesomgeving én een veilige betaling...

Ik hoop van je te horen/lezen!