docent

Veel mensen hebben zo aan het begin van het jaar de nodige goede voornemens. Zo ben ik de afgelopen week al een aantal muzikanten tegengekomen die dit jaar aan de slag willen met improvisatie. Maar improvisatie is voor veel mensen een grote stap. Waar moet je beginnen? En waar moet je op letten? Omdat ik die leeuwen en beren op de muzikale weg wel herken, wil ik jullie de komende weken meenemen in een blog-serie over improviseren!

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: Iedereen kan leren improviseren. Ook jij. Met wat je nú kunt op je instrument, kun je al leren improviseren. Je maakt het jezelf exact zo moeilijk als je op dit moment aankunt. En niet moeilijker. Bij improviseren gaat het om vertrouwen hebben en je intuïtie durven volgen. Het gaat eigenlijk om durven en doen...

En dat laatste zinnetje van de vorige alinea: dat was ook het motto van Wubbo Ockels, de bekende astronaut. En dit motto bracht hem tot de maan en terug. Een succesvol motto dus, dat jou ook een heel stuk verder kan helpen als je wilt leren improviseren.

Er zullen altijd mensen zijn die beter zijn dan jij: jonger, getalenteerder, sneller van begrip. Maar dat wil niet zeggen dat jij niet kan leren improviseren. Als je het wilt, dan lukt het je! Je hoeft niet een bepaald niveau of diploma te hebben om te leren improviseren.  
Wat je dan wel nodig hebt? Wilskracht, een open mind en vooral ook open oren!

Eigenlijk moet je improviseren gaan leren zoals een kind leert praten. Niet uit een boek, maar door het te proberen. Zo vaak als het maar kan. En ook door samen te spelen met anderen. Of die nou verder dan jou zijn of niet. Leer vooral door te proberen en fouten te maken, en omarm je fouten. Wees ruimhartig voor jezelf en gun jezelf de tijd. Je hoeft heus niet eerst alle regeltjes te leren voor je kunt starten met improviseren. Sterker nog, als je alle regeltjes kent kun je jezelf soms juist geremd voelen. Door goed te luisteren en veel te proberen kom je al een heel eind met improviseren.

Krijg je een solo, of vraagt iemand je om eens iets te improviseren? Denk dan aan Wubbo Ockels: Het gaat om durven en doen!
Zo maak je meters en doe je ervaring op. Zo leer je om verder te komen en jezelf te ontwikkelen!

Ik kan me voorstellen dat dit allemaal wat zweverig klinkt, en je misschien toch wat concretere handvaten wilt.. Blijf dan de komende weken vooral mijn blog volgen, want daarin ga je zeker weten vinden wat je zoekt! Niet wachten op de volgende blog, maar meteen aan de slag?
Neem dan snel contact met me op om een coachingsessie in te plannen!

Naar aanleiding van mijn blog van vorige week, kreeg ik een reactie! Superleuk om interactie met jullie te hebben.
Ik kreeg een reactie over de zogenaamde 'BuzzBuddy' die wellicht fijn zou zijn voor mensen met schrale/gesprongen lippen, zodat het spelen minder pijnlijk is.

Dat leek me interessant, dus ik ben er meteen ingedoken!

Een BuzzBuddy, wat is dat eigenlijk? Nou, het is een siliconen opzetstuk voor op je mondstuk, wat is bedoeld om je meer speelcomfort te geven. Vooral voor kinderen (en volwassenen) met een beugel is het heel fijn, maar het kan dus ook gebruikt worden bij kou. Denk bijvoorbeeld aan winterse buitenoptredens. Vaak speelt dat koude metalen mondstuk dan niet fijn. Een zacht en warmer siliconen opzetstuk eroverheen maakt het wat comfortabeler.

En datzelfde geldt voor mensen met gesprongen/schrale lippen. Het metaal van je mondstuk kan dan soms extra pijnlijk zijn, en dat snijdende gevoel neem je deels weg door de siliconen opzet-kap.

Voor een trompet kost de BuzzBuddy nog net geen 30 euro, maar verwacht echter geen wonderen, het allerbeste is echt om je lippen zodanig te verzorgen dat je geen gesprongen lippen hebt! 

Voor mijn leerlingen met een beugel is het wellicht wel prettig om de BuzzBuddy te gaan gebruiken, en dat geldt ook voor mensen die vooral buiten spelen met loopoptredens.

Nu de winterperiode voor de deur staat begint het weer een issue te worden: schrale lippen. Voor koperblazers heel vervelend! Daarom vandaag in mijn blog wat tips en tricks om schrale lippen te voorkomen!

Symptomen

De symptomen van droge lippen kennen we denk ik allemaal wel:

• Roodheid rondom de lippen
• Barstjes in de huid
• Jeukende en trekkende huid
• Schilfers
• Korstjes of wondjes

Allemaal super vervelend als je een koperblaasinstrument speelt, want het belet je in het spelen!

Oorzaken

Wat veroorzaakt nou die droge lippen?

De huid van het lichaam bevat o.a talg- en zweetklieren die helpen de huid te beschermen tegen vochtverlies. De lippen hebben deze klieren niet waardoor de beschermlaag deels ontbreekt. De huid van de lippen is daardoor extra kwetsbaar en drogen de lippen makkelijk uit.

In de winter wordt dit erger onder invloed van koude wind die vocht uit de lippen onttrekt. In de winter is de luchtvochtigheid ook laag, ook een reden waardoor je lippen uitdrogen en schraal gaan aanvoelen.

Andere oorzaken die de uitdroging van de lippen versnellen zijn:

• Vitamine tekort. Een sterk imuunsysteem draagt bij aan het voorkomen van droge lippen. Wanneer u niet genoeg vitaminen binnenkrijgt vergroot u de kans dat uw lippen uitdrogen. Vooral een tekort aan vitamine B2 veroorzaakt de vervelende droge of schrale lippen.
• Zon. De huid van de lippen is erg dun en fragiel. Door de lippen bloot te stellen aan zon en uv straling verdampt er te veel vocht uit de huid wat de lippen uitdroogd.
  
• Aan lippen likken. Vele mensen wereldwijd hebben de gewoonte om aan hun lippen te likken of in hun lippen te bijten. Het likken aan de lippen verwijderd de al kwetsbare beschermende laag en veroorzaakt zo droge lippen.
• Aanraking met irriterende stoffen. Gedurende de dag komen de lippen in aanraking met allerlei stoffen. Pittig eten, lippenstift en bijvoorbeeld menthol in tandenpasta kunnen de lippen uitdrogen. Iemand een zoen geven of een paperclip in uw mond nemen kan ook extra irriteren.
• Slechte lipbalsem. Sommige soorten lipbalsem bevatten stoffen zoals mentol of munt. Het smaakt lekker maar het droogt de lippen wel uit. Deze lippenbalsems zijn trouwens ook de oorsprong van het fabeltje dat lippenbalsem verslavend is.
  

13 tips tegen droge lippen

• 1: Gebruik een goede lippenbalsem. Een goede lipbalsem bevat geen schadelijke stoffen, hydrateerde de lippen en helpt de natuurlijke beschermlaag herstellen.
• 2: Doe lippenbalsem op uw lippen voordat je je gezicht wast. Het product waarmee je je gezicht reinigt zou je lippen kunnen uitdrogen!
• 3: Zet s'nachts een bevochtiger aan in huis. De hoge luchtvochtigheid zorgt voor gehydrateerde lippen en een gehydrateerde huid.
• 4: Niet aan je lippen likken. (ik weet het, dat is echt lastig!) We likken aan onze lippen om ze extra vochtig te maken, maar het heeft een tegenovergesteld effect. Speeksel bevat zuren die helpen voedsel af te breken, maar irriteren ook je lippen.
• 5: Niet aan de velletjes trekken. Bij hele droge lippen kunnen er ook losse velletjes ontstaan. Trek deze er niet af! Behalve dat er wondjes kunnen onstaan komen er ook bacterien op de lippen.
• 6: Scrubben. Een zachte scrub verwijderd de dode huidcellen en velletjes van de lippen. Je kunt ook uw schone tandenborstel gebruiken om zachtjes te masseren.
• 7: Drink water. Goede hydratie van het lichaam helpt de lippen.
• 8: Eet geen pittig, zuur of zout eten. Minder blootstelling aan irriterende stoffen helpt het herstel.
• 9: Draag een sjaal over je mond. Bescherming van je lippen tegen de wind doet wonderen.
• 10: Gebruik tandpasta zonder syntetische smaakstoffen. Syntetische smaakstoffen kunnen een allergische reactie veroorzaken waardoor je lippen schraal worden.
• 11: Gebruik geen matte lippenstift. Deze lippenstiften kunnen stoffen bevatten die de lippen uitdrogen.
• 12: Adem door je neus. Iets kleins als door je mond ademen kan al bijdragen aan het uitdrogen van je lippen.
• 13: Bescherm je lippen tegen de zon. (ook als je straks op wintersport gaat!) Gebruik een lippenbalsem met SPF om de dunne huid van je lippen te beschermen tegen UVA en UVB straling.

Lipspieren zijn voor koperblazers een hele belangrijke spiergroep. 
Er zijn allerlei tips & tricks te vinden om deze spiergroep te trainen. Vandaag ga ik in op de zin en onzin van sommige oefeningen en trainers.

Een aantal firma's en personen, veelal uit Duitsland, brengen bepaalde trainings-apparaatjes op de markt. Principe: iets tussen de lippen klemmen met een gewichtje eraan. Soms uitschuifbaar om de lastarm te verlengen. Tussen de lippen geklemd moet je dat staafje omhoog en omlaag bewegen.
Functioneel anatomisch en ook neurofysiologisch gezien: Niet aan beginnen, het wekt smile and press op. Het trekt de mondhoeken opzij en omhoog. Het vernauwt de mond- en mondkeelholte. Allemaal dingen die NIET werken voor een beter embouchure!

Wat wel werkt?

Je mondhoeken omlaag brengen en naar elkaar toe. Dat klinkt eenvoudig, en dat is het eigenlijk ook wel. Lees maar mee.
Schuif je onderlip iets uit. Je voelt nu de mondhoeken omlaag gaan..
Breng daarna de mondhoeken naar elkaar toe. Plaats nu het mondstuk op je lippen, de rim gemiddeld 2/5e op boven- en 3/5 op onderlip. Blaas nu alleen lucht erdoor, maar denk eraan, achterkruin omhoog. Houdt de mondhoeken op hun plaats door in een O stand, lucht
tussen de zover mogelijk geopende lippenspleet door te blijven blazen. Recht naar voren blazen. Hoofd niet achterover.

Er zijn ook mimische oefeningen. Dat wil zeggen: grimassen maken en gezichten trekken zoals mimespelers dat doen. 

4. Mimische oefeningen om de embouchure te vergroten. Je doet deze oefeningen niet op het podium, niemand heeft er verder last van. 
Speel NOOIT zonder warm~ups. Risico: beschadigen van lipspierweefsel. Door de slechte doorbloeding kunnen ruptuurtjes ontstaan die slecht helen en littekenweefsel achter laten. 
De oefeningen kunnen misschien wat maf aan doen, wees jezelf altijd bewust van het doel van de oefeningen, en neem ze serieus!


Voorbeelden:
a.
Brullen als een leeuw: met de mond wijd open gesperd, een stuk agressie uitbeelden, woede. Neem iets of iemand in gedachten die je spreekwoordelijk wilt verslinden en verscheuren.

b.
Tuiten van de lippen, zo ver naar voren alsof je iemand ver van je vandaan dwars door de telefoonlijn of via de web-cam wil tuutn(Fries).

c.
Tanden ontbloten, extreem alsof je woedend bent.

d.
Mondhoeken extreem opzij trekken met een brede lach alsof je je kapot lacht om iets, je mag er wel bij schreeuwen, zoals ook bij de andere punten, maak het passende geluid erbij.

e.
Onderlip zover als mogelijk omlaag krullen, zo van: ... nou dat weet ik zonet nog niet.

f.
Lippen naar binnen trekken over de tanden heen, van verbijstering.

g.
Onderlip ver naar voren schuiven, zo van :...leg hier de euro maar op

h.
Het virtueel kaars uitblazen op grote afstand met bolle wangen, in stootjes. Recht naar voren maar ook omlaag, omhoog, links en rechts. Extreem goed inblaasoefening. Op de fiets of in de auto,of vlak voor het concert. Noiseless Airbuzz is daar trouwens het beste voor.

i.
Onderkaak zover mogelijk openen, en de mond ook erbij, bal de vuisten en toon je extreme vreugde over de wereldtitel brass die je virtueel net hebt gewonnen.

j.
Onderkaak naar voren en achteren schuiven, naar voren zo van :..En nu is het de laatste keer geweest dat je me dit flikte... Naar achteren: Angst,terughoudendheid en verbijstering maakt zich meester van je. Trek de mondhoeken flink opzij erbij.

k.
Onderkaak naar links en rechts schuiven, om iemand die naast je staat de les te lezen,kijk er gemeen en vals bij in die richting, uit je ooghoeken.Frons boos de wenkbrauwen. Of : ..Ik vind je erg leuk maar durf je niet echt aan te kijken.

l.
Onderkaak naar voren en omhoog tegelijk.:..Ik kots je uit''.

m.
Onderkaak naar voren en omlaag: Bizar, wat ik hier meemaak......
Bedenk zelf ook gevoelens. Je lichaam moet ook meedoen. Beeldt iets uit met je hele body met het gezicht als middelpunt.
Kijk op Google naar Mimiek, Rob van Reijn etc.

n.
Gezicht krachtig dichtknijpen, ogen,mond etc. Vuisten krachtig ballen, druk iets plat tussen je handen, een bal bvb. Emotie: Ik moet dit nu doorstaan, zoals een heftige knal, een extreem geweld, je duikt inelkaar etc.Of extreeeeeeeeeeeeeme blijdschap

o.
Mond krachtig dichtknijpen en hoofd achterover strekken,adem diep in door de neus.

p.
Oefeningen van de adem met oogbewegingen.
Sla je ogen op en adem extreem diep en langzaam in, strek daarbij je hoofd, hef je armen ver omhoog. Omgekeerd: Kijk naar beneden en zucht extreem diep uit.
Zet daarom nooit de muzieklessenaar te laag, dat remt de inademing.

Ik hoop dat je je voordeel met deze blog kunt doen. Wil je graag wat meer coaching om hiermee aan de slag te gaan? Neem dan snel contact met me op!