In Op weg naar een inclusieve muziekvereniging neemt Ivo Kouwenhoven de lezer mee in zijn visie op een toegankelijke en inclusieve muziekvereniging, met een bijzondere focus op jeugdleden. Aan de hand van korte columns en persoonlijke anekdotes laat hij zien hoe muziekverenigingen kinderen met verschillende achtergronden en talenten een plek kunnen bieden. Dit vraagt volgens hem om een andere manier van kijken en handelen van zowel bestuurders als dirigenten.
Dit boek is inmiddels het vierde boek van Kouwenhoven, en net als zijn eerdere werken is het opgebouwd uit korte columns die uit het leven gegrepen zijn.
Kouwenhoven weet met een toegankelijke en vlotte schrijfstijl zijn boodschap helder over te brengen. Zijn columns zijn kort en krachtig, vaak met een vleugje humor, waardoor het boek prettig leest. De praktijkvoorbeelden maken de theorie tastbaar en herkenbaar, vooral voor mensen die zelf actief zijn binnen een muziekvereniging.
Eén van de sterke punten van het boek is dat het niet alleen wijst op de uitdagingen, maar ook concrete handvatten biedt om inclusiviteit binnen een vereniging te bevorderen. Kouwenhoven benadrukt dat elk kind talent heeft en dat het de taak van de vereniging is om een omgeving te creëren waarin ieder kind zich welkom en gewaardeerd voelt. Dit vergt soms flexibiliteit en een vernieuwende aanpak, maar levert uiteindelijk een rijkere en meer diverse muziekvereniging op. Bestuurders zullen hun dirigenten daarin ook moeten steunen door middel van dienend leiderschap. Ivo maakt, volledig terecht, duidelijk dat dat nog lang niet bij alle verenigingen vanzelfsprekend is.
Ivo schrijft onder andere dat iedere jeugdorkestdirigent de instelling zou moeten hebben dat hij trots is op zijn orkestleden als ze zich 100% hebben ingezet, óók als het optreden niet perfect verliep.
De mooiste quote uit het boek vind ik: 'Laat verwachting los, en er ontstaat verwondering.'
Voor de kritische lezer blijft het boek op sommige punten misschien wat oppervlakkig. Wie op zoek is naar diepgaande theoretische inzichten of wetenschappelijke onderbouwing, zal wellicht merken dat de nadruk meer ligt op praktijkervaring en persoonlijke observaties. Dit maakt het boek echter juist toegankelijk voor een breed publiek, van bestuurders en dirigenten tot ouders en muziekdocenten.
Al met al is Op weg naar een inclusieve muziekvereniging een inspirerend en toegankelijk boek dat aanzet tot nadenken over de rol van muziekverenigingen in het betrekken en ondersteunen van jeugdleden. Ik zou willen dat iedereen openstond voor de visie van Ivo, omdat ik er heilig van overtuigd ben dat dit dé manier is om jeugd betrokken te krijgen en te houden binnen onze blaasmuziek. Het is een aanrader voor iedereen die betrokken is bij muziekeducatie en op zoek is naar manieren om kinderen een eerlijke kans te geven binnen de wereld van de blaasmuziek.
Wil je het boek lezen? Bestel het dan hier!
Judith van Boven
februari 2025
