tsja... Improviseren leer je niet uit een boekje...
Want dan ben je veel te veel bezig met het nadenken in akkoorden en toonladders en het verbinden van die verschillende zaken... Het wordt eigenlijk een soort puzzeltje, een oefening, en je bent helemaal niet meer bezig met luisteren naar wat je nou eigenlijk doet!
Improviseren gaat veel meer over op gehoor spelen! Hoe meer je op gehoor speelt, hoe beter dat je gehoor wordt. En, je wordt een véél betere improvisator. Het streven is dat je met dat gehoor melodieën en akkoordprogressies gaat horen. En dat je uiteindelijk lijnen gaat spelen die je in je in je hoofd hoort. Sommigen gaat het spelen op gehoor gemakkelijk af, ze vinden het gemakkelijk om te doen, doen het daardoor vaak, en worden er steeds beter in.
Wanneer je je liever achter bladmuziek verschuilt, ontwikkel je het spelen op gehoor niet, en wordt de stap om het te doen steeds groter. Terwijl je dit juist goed kunt trainen door het een essentieel deel van jouw oefenprogramma te maken.
Maar ja, als je nou wél het liefst achter je bladmuziek wegkruipt, hoe begin je dan in vredesnaam met improviseren?
Allereerst: doe je bladmuziek weg! Ook niet in de buurt om te kunnen spieken. Echt alle boeken en blaadjes en je lessenaar wegzetten bij dit onderdeel. En dan? Alles wat je kunt zingen, kun je ook leren spelen op je instrument. Je hoeft niet op zangles. Je hoeft namelijk niet te leren zingen als een zanger of zangeres. Maar wat jij kun hummen, neuriën, brommen of fluiten, kun je ook op je instrument spelen. Zo wordt jouw instrument een verlengstuk van je muzikale stem in je hoofd.
Ga aan de slag, probeer het! En luister vooral naar wat je doet, want zoals Duke Ellington zei: „If it SOUNDS good, then it IS good”
Handvaten
Dat klinkt natuurlijk veel makkelijker dan het in jouw beleving is! Daarom hier wat handvaten om aan de slag te gaan!
In jouw hoofd zit vast en zeker een heel audio-archief. Je muzikaal geheugen is gevuld met liedjes uit je jeugd, kerstliedjes, verjaardagsliedjes, klassiekers, hits van toen en nu, filmmuziek, tv-tunes, meer dan je denkt. Probeer maar eens een liedje uit je geheugen na te spelen. Zing, hum, neurie of doedel het eerst, en speel het vervolgens, stukje voor stukje, of noot voor noot, na. Je kunt het jezelf moeilijker of gemakkelijker maken op verschillende manieren. Hoe groter de afstand tussen de noten, hoe lastiger dit te horen is. Hoe sneller iets gespeeld wordt, hoe moeilijker.
Wanneer je het lastig vindt om een liedje uit je hoofd te spelen, begin dan eerst met één noot. De meest eenvoudige oefening is om een noot na te spelen die je zingt, of op een ander instrument (zoals piano) speelt, of die iemand anders voor jou speelt. Veel HAFA-muzikanten hebben dit in hun lessen wel al regelmatig gedaan.
Ben je juist toe aan een wat grotere uitdaging? Wil je verder komen? Speel dan eens een stukje van een solo na. Schrijf het niet op. Herhaal het tot het in je systeem gaat zitten, en ga dan pas verder. Wanneer je een deel van een solo op die manier hebt uitgezocht kun je stukjes solo nader bekijken. Neem een loopje (ook wel lick, of riff) en bekijk de context (zoals de akkoorden/toonsoort). Pas het loopje eens toe in een andere toonsoort.
Kies oefeningen die bij je niveau passen. Wanneer het je afschrikt om een solo uit te zoeken, dan ben je daar nog niet aan toe. Wanneer je een oefening ontspannen kunt doen, en het leuk vindt om te doen, zit je goed!
Er zijn veel handige programma’s en apps om muziek langzamer af te spelen, stukjes te herhalen of toonsoorten te veranderen. Deze programma’s zijn ideaal om mee op het gehoor te leren spelen. Ik zal hier een volgende keer meer over vertellen!
Wil je toch meer hulp? Boek dan een coachingsessie bij mij, dan help ik je persoonlijk verder.